Patlıcan anaçlarının kök-ur nematod türlerine reaksiyonlarının araştırılması

Abstract

Patlıcan, dünyada yetiştiriciliği yapılan önemli sebze türlerindendir. Kök-ur nematodları (Meloidogyne spp.), patlıcan yetiştirilen alanlarda ekonomik kayıplara sebep olmaktadır. Dayanıklı çeşit veya anaçların kullanılması, kök-ur nematodlarına karşı çevre dostu mücadele yöntemlerindendir. Kültür patlıcanı (Solanum melongena L.), kök-ur nematodlarına karşı dayanıklılık sağlamamaktadır. Buna karşın yabani patlıcan türü olan Solanum torvum (Sw.), bazı kök-ur nematod türlerine karşı dayanıklılık sağlamakta ve patlıcan yetiştiriciliğinde anaç olarak kullanılmaktadır. Bu nedenle, S. torvum orijinli patlıcan anaçlarının, sebze alanlarında yaygın olarak bulunan kök-ur nematod türlerinin avirülent ve virülent popülasyonlara karşı tepkilerinin bilinmesi mücadele için gereklidir. Bu çalışmada, S. torvum orijinli Hawk ve Boğaç patlıcan anaçlarının, M. incognita'ya ait G4, K5, V6 ve V20; M. javanica'ya ait K21, F4, V26 ve V28; M. luci'ye ait TK4 ve OR2 izolatlarına tepkileri 24±1 ºC sıcaklık, %65 nem ve 16:8 saat fotoperiyot koşullarına sahip bitki yetiştirme odasında araştırılmıştır. Her bir anacın testlenmesi, tesadüf deneme parsellerine göre 5 tekerrürlü olacak şekilde iki kez tekrarlanmıştır. Patlıcan fideleri, ikinci gerçek yapraklı dönemindeyken her bir bitkiye 1000 adet Meloidogyne spp., ikinci dönem larvası (J2) inokule edilmiştir. Bitkiler, inokulasyondan 60 gün sonra sökülmüş ve kökler su altında yıkanmıştır. Bitki köklerinde oluşan yumurta paketi, ur ve her bitkiye ait 100 g topraktaki J2'ler sayılmıştır. 0-5 skala değerine ve üreme faktörü verilerine göre, Hawk ve Boğaç anaçları testlemede kullanılan M. incognita, M. javanica ve M. luci'ye ait avirülent ve virülent izolatların tümüne karşı dayanıklı bulunmuştur. Bu anaçlar, patlıcan yetiştiriciliği yapılan alanlarda, kök-ur nematodlarına karşı mücadelede kullanılabilecektir.