Özet:
Bu tezde, fosfoproteomik analizlerde kullanılmak üzere yenimanyetik immobilize metal (iyon) afinite kromatografi (IMAK) malzemeleri sentezlenmiştir. Geliştirilen manyetik IMAK malzemelerinde, destek olarak manyetik nanoparçacıklar, şelatlayıcı olarak 4–hidroksi 2,6–dikarboksilat (şelidamik asit) ve metal iyonu olarak fosfat iyonlarına yüksek afinite gösteren lantanit(III) iyonları seçilmiştir. Kübik yapıdaki manyetik Fe3O4 nanoparçacıklar birlikte çöktürme metodu ile sentezlenmiş ve boyutları 8±2 nm olarak belirlenmiştir. Manyetik nanoparçacıkları istenmeyen tepkimelerden korumak için yüzeyleri 2 farklı yolla kaplanmıştır. Birinci yöntemde manyetik nanoparçacıkların silika ile kaplanarak çekirdek–kabuk yapılı nanoparçacıklar elde edilmiştir. Silika kaplı manyetik nanoparçacıkların boyut ve morfolojisi TEM ve XRD ölçümleriyle karakterize edilmiş, parçacıkların 120±10 nm boyutunda, kübik manyetik Fe3O4 çekirdeğin etrafını amorf silika kabukla sarıldığı küresel parçacıklar biçiminde olduğu bulunmuştur. İkinci yöntemde Fe3O4nanoparçacıkların yüzeyi doğrudan 3–aminopropiltrietoksisilan (APTES) ile silanlanarak kaplanmış ve 9±2 nmboyutundaparçacıklar elde edilmiştir. Silan ve silika kaplı manyetik nanoparçacıkların yüzeyi şelidamik asitle modifiye edilmiş ve parçacık yüzeylerine %2,5 ve %5 oranında bağlandığı sırasıyla FTIR ve TGA ölçümleriyle kanıtlanmıştır. Elde edilenşelidamik asit modifiye manyetik nanoparçacıkların yüzeyine lantanit(III) (Nd3+, Dy3+ ve Er3+) iyonları bağlanarak iki farklı tip manyetik IMAK malzemesi sentezlenmiştir.Geliştirilen manyetik IMAK malzemelerinin fosfoproteomik analizler için performansı 25oC'de gerçekleştirilen fosfat adsorpsiyon çalışmalarıyla belirlenmiştir. Fosfat adsorpsiyon çalışmaları yüzeyi silanlanarak hazırlanan manyetik IMAK malzemenin silika kaplı manyetik IMAK malzemelerinden daha yüksek fosfat adsorpsiyon kapasitesinesahip olduğunu göstermektedir.
