Parkların mikroiklimsel etkilerinin Aydın Kanza Parkı (Antalya) örneğinde incelenmesi

Abstract

Dünya genelinde etkili olan küresel ısınmanın bir sonucu olarak kentlerde ısı adası etkisinin artışı, parkların ve yeşil alanların önemini daha da artırmaktadır. Kentsel yeşil alanlar sağladıkları mikro iklimsel etkilerle kentlerde yaşam kalitesine katkıda bulunurlar. Yapılan araştırmalar kent içindeki park alanlarının yaz aylarında kendisini çevreleyen kentsel yapılı çevreye göre daha serin olduğunu göstermektedir. Kentsel yeşil alanların sağladığı iklimsel konfor, sıcak iklime sahip bölgeler için daha da önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, parkların sağladığı mikro iklimsel yararların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda Antalya kentinde yer alan Aydın Kanza Parkı ve yakın çevresinde bir yıl süresince sıcaklık, nem ve rüzgâr hızı ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler Ocak 2019'dan itibaren bir yıl süreyle, ağaç altı, çim alan, sert zemin ve havuz çevresi olmak üzere park içindeki dört farklı alandan, haftada bir kez ve sabah (07:00-08:00), öğlen (13:00-14:00) ve akşam (20:00-21:00) saatlerinde olmak üzere günde üç kez, yerden yaklaşık 2 metre yükseklikten yapılmıştır. Bu amaçla Extech 45160 - Rüzgâr Hızı, Sıcaklık ve Nem Ölçüm Cihazı kullanılmıştır. Ölçümler, zaman serili temel deneme yaklaşımı içinde, üç yinelemeli bölünmüş parseller deneme desenine uygun olarak yapılmıştır. Ayrıca, parkın yakın çevresini serinletme etkisini belirlemek üzere, park sınırından itibaren 50. ve 100. metrelerde de ölçümler yapılmıştır. Bunlara ek olarak, Parkın mikro iklimsel etkilerinin artık görülmediği varsayılan, parka yaklaşık 300 m. uzaklıktaki bir açık otopark alanındaki kontrol noktasında da ölçümler yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, Aydın Kanza Parkı'nın yazın serinletme etkisine sahip olduğu buna ek olarak kışın ısıtma etkisini de ortaya koymuştur. Park, Antalya'da en soğuk ay olan Ocak ayında, öğle saatlerinde 3,2 oC daha sıcak, en sıcak ay olan Ağustos ayında öğle saatlerinde ise 3,6 oC daha serin bir ortam sağlayarak, kentlinin iklimsel konforuna katkıda bulunmaktadır.