Abstract:
Bu araştırmada, kısıntılı sulama uygulaması altında patlıcan bitkisi kök dağılımının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, ilkbahar döneminde cam bir serada yürütülmüştür. Geleneksel sulama (S), geleneksel kısıntılı ve sabit yarı ıslatmalı sulama (SYIS) uygulamalarından oluşan sekiz (S-100, S-80, S-60, S-40, SYIS-100, SYIS-80, SYIS-60, SYIS-40) farklı sulama uygulaması ele alınmıştır. Sulama suyu miktarları, kontrol uygulamasına (S-100) uygulanan su miktarının %80, %60 ve %40'ı şeklinde planlanmıştır. Damla sulama yöntemiyle sulama uygulamaları yapılmıştır. Sulama suyunun hesaplanmasında A-Sınıfı Buharlaşma Kabı'ndan alınan buharlaşma değerleri kullanılmıştır. Verim, sulama suyu kullanım randımanı, kök yoğunluğu vb. çok sayıda gözlem ve ölçümler yapılmıştır. Patlıcan bitkisinin, farklı sulama düzeyi ve su uygulama biçimine bağlı olarak, verdiği tepkilerde değişimler saptanmıştır. Verim değerleri arasındaki fark P<0.005 önem seviyesinde anlamlı bulunmuştur. En yüksek verim SYIS-100 uygulamasından elde edilmiştir. Sezon sonunda tüm kök bölgesi için ortalama kök yoğunluğu en fazla 0-10 cm derinliğinde bulunmuştur. Diğer derinliklerde (10-20 cm ve 20-30 cm) ise kök yoğunluğu 0-10 cm'lik katmana göre kayda değer biçimde azalma göstermiştir. En fazla kök yoğunluğuna sahip 5 uygulamadan 3'ü yarı ıslatmalı sulama uygulaması olarak tespit edilmiştir. Genel olarak bakıldığında verilen sulama suyunun artışına bağlı olarak kök yoğunluğunda da bir artış gözlenmiştir. SYIS uygulamalarında bitkinin görece olarak sulanan kısmında, görece olarak kuru bırakılan kısmına kıyasla kök yoğunluğu daha fazla meydana gelmiştir. Araştırma sonucunda; yeterli su kaynağı koşullarında SYIS-100 uygulaması önerilirken, yetersiz su kaynağı koşullarında ise sırasıyla S-80, S-60, SYIS-80, S-40, SYIS-40 şeklinde öneriler yapılabilir.