Yüz lezyonuna sahip hastalarda beyin plastisitesinin FMRG tabanlı bağlantı analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı el ve yüz bölgelerine uygulanan duyusal uyaranların beyinde oluşturduğu bağlantı haritalarını çıkarmak ve potansiyel nakil adayı olarak kabul edilen yüz lezyon hastalarında oluşan kortikal plastisiteyi incelemektir. Çalışmaya yüz lezyonu olan 5 hasta ve 10 sağlıklı birey katılmıştır. Fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme kayıtları el bölgesi ve yüz bölgesi uyarılarak oluşturulan blok tasarıma göre alınmıştır. Bağlantı modellerinin tespit edilmesi amacıyla kullanılan tohumdan voksele ve ROI'den ROI'ye bağlantı ölçüm yöntemleri araştırılmak istenen konuya doğrudan yanıt vermesi ile tercih edilmiş tohum bazlı yöntemlerdendir. Sadece sağlıklı bireylerden alınan kayıtlar kullanılarak yapılan ikinci seviye analiz sonucunda genel yargılar elde edebilmek amacıyla sağ el, sol el, sağ yüz, sol yüz uyaranlarına ait bağlantı haritaları oluşturulmuştur. Oluşturulan bağlantı haritaları, hasta grubu ile karşılaştırma yapmak ve bu alanda yapılan diğer çalışmalar için referans niteliği taşımaktadır. Bağlantı ölçümleri aynı koşullarda hasta grubu olarak seçilen yüz lezyon hastaları için tekrarlanmıştır. Bağlantı ölçümlerinin sağlıklı bireyler ile karşılaştırılması sonucunda yüz lezyon grubu için değişen durumlar kortikal plastisite kavramı altında incelenmiştir. Potansiyel yüz nakil adayı olan yüz lezyon hastalarının bağlantı analiz sonuçlarında önemli farklılıklar bulunmuştur. Lezyon grubunda tohumdan voksele bağlantı ölçümlerinde ilişki kurulan voksel sayısı kontrol grubu ölçümlerine göre oldukça azalmıştır. Özellikle vücut temsilini içeren duyusal uyaran merkezi olan PostCG alanı kontrol grubunda yüksek voksel sayısı ile bağlantı gösterirken lezyon grubunda bu sayı çok fazla azalmıştır. Bazı bağlantıların oluşmadığı, değiştiği ya da yoğunluk ve gücünün azaldığı tespit edilmiştir. Tespit edilen farklılıklar yaralanmadan itibaren oluşan kortikal plasitisite için önemli bulgular oluşturmaktadır. Elde edilen sonuçların incelenerek nakil sürecine, nakil öncesi rehabilitasyon sürecine destek olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada alınan sonuçlar ile nakil sonrası yapılan bağlantı analizi karşılaştırıldığında duyusal uyaranlara bağlı beyinde oluşan kortikal plastisitesi anlamlandırılabilecektir.