Gelişen teknoloji ekseninde fotoğraf sanatının yeni gücü : kültürel mirasın korunmasında ve yeniden tasarlanmasında 3D-VR-AR uygulamaları

Abstract

Birinci Sanayi Devriminden itibaren toplumların sosyal, ekonomik, kültürel, sanatsal değişiminin ve dönüşümünün teknolojiyle sıkı bağı, tarihte olduğu gibi bugün Dijitalleşme ve Endüstri 4.0 ile birlikte devam etmektedir. Tarihsel sürece bakıldığında fotoğrafın teknolojisi ve görüntü dili ile sanatsal bir değer olduğu görülmektedir. Fotoğraf teknoloji ve görüntü dili ekseninde ilerleyerek, sadece bir kaydetme ve belgeleme işlevinin ötesinde, sanatsal bir değer kazanmıştır. Fotoğraf teknolojisindeki değişim sürecinin başladığı 19. Yüzyıldan, günümüzdeki Bilgi Çağı Teknolojileri de içinde olmak üzere: Fotoğraf, Fotoğraf Sanatı ve Teknolojinin güçlü etkileşiminin toplumun değerler sisteminin etkin unsuru olduğu anlaşılmaktadır. Dijital teknolojinin olanakları ile geliştirilen makinalar ve donanımları destekleyen algoritmalar, yazılımlar, programların yarattığı alan, fotoğrafı dinamik hale getirmektedir. Dijital teknolojik makine ve donanımlar kullanılarak fotoğraf, yeni anlatım dilleri ile yeni üretimler yapılabilmektedir. Teknik ve estetiğin birleştiği fotoğraflar, dijital teknolojinin kullanımıyla görüntü işleme, efekt uygulama teknikleriyle yeni formlara dönüştürülebilmekte, yeniden yaratılabilmektedir. Teknolojinin olanakları, Sanal Gerçeklik (VR), Artırılmış Gerçeklik (AR), 3D sistemleri ve tekniklerini fotoğrafın kullanımına sunmaktadır. Fotoğraf sanatçısının, tekniği destekleyen estetik bakış açısıyla şekillenen, sanal dünyanın varlığı içinde ortaya çıkan ürün, fotoğraf sanatına da katkı sağlamaktadır. Fotoğraf sanatçısı, teknolojik ve dijital makineleri destekleyen donanımlar, yazılımlar, sayesinde hangi kullanım alanında ürün ortaya koyarsa, o alanın kullanıcısı/izleyicisine direk ulaşabilmektedir. Bireylerin: algılama, anlamlandırma, ilişkilendirme, farkındalık yaratma, hayal etme, bellek oluşturmasında fotoğraf sanatçısı, toplumun gelecek kurgusunun önemli bir unsuru olabilmektedir. Bu tez çalışmasında, fotoğraf tarihinin başlangıcından başlayarak, dijitalleşme ile simülasyonlar, entegre sistemler, bulut bilişim, nesnelerin interneti, dev veriler (Big Data) gibi sistemler ve bu sistemleri birbirine bağlayan internet olanakları incelenmektedir. Dijitalleşme ile değişen iş yapış modelleri ve yöntemlerinin fotoğraf sanatı üzerine etkileri, tarihi perspektifte; modernist fotoğraf sanatçıları üzerinden fotoğraf sanatının teknoloji ile uyumu, dijitalleşmenin yarattığı olanaklar ile günümüzün çağdaş fotoğraf sanatçısının uygulama yapabildiği yeni alanlar incelenmektedir. Çalışmanın 4. Bölümünde Kaleiçi mimari yapılarının geçmişten günümüze koruma amaçlı aktarılmasına örnek olabilecek dijital kamera ile yapılan çekimler ve yapım aşamaları anlatılmakta, 3D-VR-AR görüntüleme tekniklerinin kültür miraslarını korumada ve restorasyonunda fotoğrafın ve fotoğraf sanatçısının katkıları örneklendirilmektedir.