Prediyabetik metabolik sendromlu erişkin hastalarda beslenme içeriğinin değişmesinin HDL kolestrol üzerine etkisi

Abstract

Ceviz, yağ (özellikle oleik asit ) CHO, protein, vitamin, mineral, lif ve diğer besin öğeleri açısından insan beslenmesi ve sağlığında önemli bir rol oynamaktadır.Son yıllardaki klinik ve bilimsel çalışmalar cevizin insan sağlığı üzerine etkisinin söylenti olmaktan daha ötede olduğunu kanıtlamış ve kanıtlamaya devam etmektedir. Yapılan araştırmalarda cevizin bahsi geçen olumlu birçok etkilerinden çok daha fazla potansiyele sahip olabileceğini ifade edilmektedir. Cevizlerin kolesterol düşürücü etkisinin yağ içeriği ve yağ asit profili nedeniyle olduğu kanıtlanmıştır. Yinede konuyla ilgili veriler sınırlıdır bu yapıların kronik hastalıklar üzerine etkileri ve biyolojik mekanizmaları ile ilgili daha çok çalışmaya ihtiyaç vardır.Bu çalışmanın amacı da , ceviz tüketiminin kontrol ve deney grubu diyetlerine göre oluşabilecek potansiyel etkiyi vurgulamaktır.Çalışmaya prediyabetik 60 MS hasta alınmış, grup benzer özelliklere göre 2 alt gruba ayrılmıştır. Araştırma 3 ay süreli 2 diyet programından oluşmuştur. Birinci gruptaki bireylere (Tıbbi Beslenme Tedavisi (TBT)) ağırlık kaybı ve kazanımını önleyici, her bir bireyin günlük enerji gereksinimine uygun enerjili diyetler uygulanmıştır. Bu dönemde uygulanan diyetlerin bileşimi %12-15' i protein, %55-60' ı karbonhidrat ve %25-30' u yağ olup, toplam yağın yağ asitleri bileşenleri ise: %7-8 doymuş (sature ? SFA), %13-15 tekli doymamış (MUFA) ve %7-8' i çoklu doymamış (PUFA) olarak düzenlenmiştir. İkinci grup ise (Özel Tıbbi Beslenme Tedavisi (Özel TBT)) günlük alınması gereken toplam enerji miktarı değiştirilmeden, bireylerin diyetine her gün 50 gr ceviz (5 adet) eklenmiştir. Ceviz eklenmesi ile artan yağ miktarı nedeniyle artan enerji (kalori) diyetin karbonhidrat içeriğinin %5-10 oranında azaltılması ile dengelenmiştir. Özel TBT grubunda uygulanan diyetlerin enerji bileşimi %35-40 yağ ile toplam yağın %7-8' i doymuş (SFA), %17-18 tekli doymamış (MUFA) ve %7-8 çoklu doymamış yağ asitleri (PUFA) olarak planlanmıştır. Araştırma öncesi bireylere besin tüketim kayıtlarının nasıl yapılacağı (miktar ve porsiyon ölçümleriyle), haftalık tüketim kayıt şekilleri araştırmacı diyetisyen tarafından öğretilmiş ve kontrolü yapılmıştır. Özel TBT grubuna cevizler tartılarak günlük kullanım günde 5 adet (50gr) olacak şekilde bireyler kontrole geldiklerinde haftalık olarak verilmiştir. Araştırma başında ve diyet döneminin sonunda bireylerin kilo, boy, bel çevresi kan basıncı ölçülmüş, açlık kan şekeri, total kolesterol, HDL kolesterol, Trigliserid ve LDL kolesterolleri sabah açlıkta alınan kanda biyokimyasal olarak belirlenmiştir.3 aylık diyet sonunda cevizle beslenen grupta kontrol grubuna göre T.G değerinde %68,13 azalma, HDL değerinde %6,73 artma görülmüştür. Çalışmamızda HDL kolesterol değişimini yaş, kilo, boy anlamlı olarak etkilemez iken beslenmeye ceviz ilavesi HDL Kolesterol değişimini anlamlı olarak etkilemiştir (p=0,003) .