Akşehir gölü sazan balıklarının (Cyprinus Carpio L., 1758) populasyon yapısı üzerine bir araştırma

Abstract

Akşehir Gölü, İçanadolunun güney-batısında yer alır. Yüzey alanı 355 km olan göl, sığ ve eutrof karakterdedir İyon konsantrasyonu yüksek, yüz ölçümünün % 30 kadarı kamış örtüsü ile kaplıdır. Gölde ekonomik öneme sahip sazan ÇCyprinus carpio), îurna {Esox lucîus?, tatissu kefaii (Leucîscus îeptdus) ve kerevit (Astacus leptodacty îuş) yanısıra ekonomik değeri olmayan ait tür balık yaşamaktadır» Son yıllarda sazan populasyonunda küçülme ve ürün miktarında düşme dikkati çekmektedir. Bu araştırmada sazan populasyonunun yapısı, büyüme, üreme ve beslenme özellikleri ile göl su kalitesi, plankton ve benîos durumu Mart 1987-Mayıs 1988 tarihleri arasında gölden alınan örnekler anarız edilerek tesbit edilmiştir. Populasyonda yaş i- X ! V arasında değişirken IV.yaş grubu en yüksek oranda bulunmuştur» İncelenen haliklardan % 53,58' 5 dişi, % 46,32 si erkek balıklardan oluşmaktadır. Çataî boy 10-55.5 cm, ağırlık 20-2860 g arasında değişmiştir. 20-30 cm boy ve 200 g ağırlıktaki fert Ser çoğunlukta bulunmuş tur. Populasyonda. yaştaki büyüme ' normal iken daha sonraki yaşlarda büyümede belirgin bir gerileme görülmektedir, Populasyonda erkek-dişi karışımı için yaş-boy ilişkisi: "" ",. -0.053î(t+2.83), t. = /9.9o( ı-e ) t Yaş-ağırlık ilişkisi: ","".,, -0. 0531{t+2. 83) «2, 80780 t Boy-ağırlık ilişkisi: 2. 80780 W = 0.02914 FL olarak bulunmuştur. Populasyonda ortalama kondisyon 1,541i"0.029 olup, kondisyon yaşa ve mevsime 3öre değişim göstermektedir. î-îi. yaş gruplarında ve aralık ay! başında kondisyon daha yüksek bulunmuştur. Gölde dişi sazanlar SV-V. yaşta, erkekler IV. yaşta cinsi olgunluğa ulaşmaktadırlar. Üreme mayıs-temmuz arasında gerçekleşmektedir, bireysel yumurta verimi 680-363000 arasında bulunmuştur. Yumurta verimi yaş, boy ve ağırlıkla artmaktadır. Ortalama yumurta çap: 1.18610.047 mm bulunmuştur. VPopulasyonda beslenme durumunun iyi olmadığı görülmüştür.Gçlde sazan balığının besinlerini akvatik böcekler,crustacea,rotlfere oligocheate mollusca balıklar elgler ve makrofitler oluşmaktadır..Besni grupları içinde bentlik fauna oranı düşük bulunmuştur.Sazan populasyonunda büyümenin iyileştirilmesi ve avlanan balıklarının ekonomik değerinin arttırılması için sazan av yasağının bir süre kaldırılması daha etkin av araçlarının kullanılması turna av yasağının konulması ve göldeki kamış örtüsünün azaltılması yoluna gidilmelidir.