Yiyecek içecek eğitimi alan ortaöğretim öğrencilerinin eğitim kalitesi, sektör algısı ve memnuniyetinin devam etme niyetine etkisi

Abstract

Türkiye'de yiyecek içecek eğitimi ortaöğretimden lisansüstüne kadar devam etmektedir. Bu çalışmada ortaöğretim düzeyinde yiyecek içecek alanında öğrenim gören öğrencilerin, mezuniyetlerinden sonra sektöre ve/veya yükseköğrenime devam etme niyetleri araştırılmaktadır. Mesleki eğitime gerek ailelerden gerekse devlet tarafından aktarılan kaynakların heba olmaması için, mezunların alanlarında devam etmeleri beklenilen bir durumdur. Öğrencilerin devam etme niyeti ve gerekçeleri bu çalışmanın araştırma modeline yön vermektedir. Öğrencilerin devam etme niyetlerini etkileyen değişkenlerden hizmet kalitesi algısı SERVPERF ölçeği ile, memnuniyet, sektör algısı ve devam etme niyetleri ise yine literatürde var olan ölçeklerden derlenerek hazırlanmış ve gerekli ölçümler yapılmıştır. Bu çalışmada öğrencilerin aldıkları hizmet kalitesi ile ilgili algılarını etkileyen boyutların (fiziksel kalite algısı, güvenirlik algısı, heveslilik algısı ve empati algısı) memnuniyeti olumlu yönde etkileme durumları tek tek incelenmiştir. Daha sonra öğrencilerin aldıkları eğitim hizmeti ile ilgili memnuniyetlerinin ve sektöre yönelik algılarının devam etme niyetine olan etkileri ayrı ayrı ölçülmüştür. Son olarak öğrencilerin memnuniyetleri ile devam etme niyetleri arasında sektör algısının düzenleyici bir rol oynayıp oynamadığı ölçülmüştür. Ankara'da yiyecek içecek alanında öğrenim gören 2198 öğrenciden alınan veriler Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile analiz edilmiştir. YEM'de öncelikle doğrulayıcı faktör analizi yapılmış daha sonra yapısal modele geçilmiştir. Araştırma sonucunda, SERVPERF Modelinin boyutları olan fiziksel kalite, güvenirlik, heveslilik ve empatinin memnuniyeti olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Daha sonra memnuniyet ve sektör algısının devam etme niyeti üzerinde etkileri olduğu tespit edilmiştir. Ancak burada devam etme niyeti için memnuniyetten ziyade, sektöre ilişkin algı ön plana çıkmaktadır. Yapısal eşitlik modelinde yapılan analiz sonucunda memnuniyetin, devam etme niyetine olan etkisinde sektör algısının düzenleyici bir rol oynadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın benzeri Ankara dışında özellikle turistik destinasyonlardaki ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarında hatta öğrenci ile sınırlandırılmadan okul ve sektör çalışanlarına da uygulanabilir.