Metinlerarası bağlamda 2010 sonrası Hollywood yapımı masal uyarlamalarındaki biçimsel dönüşümler

Abstract

Masallar ve halk hikayeleri her toplum için oldukça önemli kültürel unsurlardır. Bu anlatılar, Jung'un, kolektif bilinçdışının bir işlevi olarak ortaya koyduğu yaratıcı fantezinin ürünü olarak ele alındıkları zaman kültürel önemlerinin yanında psikolojik de bir anlam ifade ederler. Gerek bu sebepten gerek günümüze dek ulaşabilecek ölçüde hafızaya hitap etmeleriyle anlatı kuramlarına da ilham kaynağı olmuşlardır. Modern anlatı kuramlarının ilk eserleri masalların incelenmesiyle ortaya konmuştur. Masallar, halk hikayeleri ve kahramanlık hikayelerinin incelenmesi sonucu oluşturulan bu modeller, farklı ekollerin müdahalelerinden sonra günümüzde dahi birçok türden anlatıyı açıklamanın, çözümlemenin en güvenilir yöntemlerini oluştururlar. Bu çalışmada da masalların güncel ve popüler uyarlamaları, bu kuramlar bağlamında çözümlenecek ve ilk kaydedildikleri halleriyle metinlerarası bağlamda karşılaştırılarak günümüz anlatılarının popüler eğilimlerine dair anlayış kazanılmaya çalışılacaktır. Bunun için önce, tez boyunca masallara ve uyarlama sorununa hangi bakış açısıyla yaklaşılacağı tartışılacak, ardından birtakım önemli anlatı kuramlarına açıklık getirilerek söz konusu eserlerin nasıl çözümleneceği ortaya konacaktır. Karşılaştırma için ise masallar ve filmler, uyarlamaların metinlerarası bağlamda ele alınabileceği argümanına dayanılarak incelenecektir. Böylece karşılaştırmalar, Genette'in "bir metnin, bir başka metnin dönüşümünden oluştuğu durumları" ifade eden anametinsellik kavramı ve bu dönüşümlerin ne türden olabileceğini açıklarken ortaya koyduğu diğer kavramlar çerçevesinde yapılacaktır.