Abstract:
Ülkemizde 2012 yılında başlatılan kentsel dönüşüm çalışmaları kapsamında çok yüksek miktarda inşaat ve yıkıntı atığı ortaya çıkmış ve bu atıklardan dolayı çevresel sorunlar başgöstermiştir. Doğal agrega kaynaklarının azalmış olmasından dolayı atıkların geri kazanım yöntemi ile alternatif bir hammadde kaynağı olarak değerlendirilmesi yoluna gidilmelidir. Kentsel dönüşümle ortaya çıkan atıkların geri kazanım yöntemi ile sadece doğal kaynakların korunmasına yardımcı olmakla kalınmayacak, aynı zamanda ülke ekonomisine ve çevresel kirlenmenin azalmasına da faydalar sağlanacaktır. Bu çalışma kapsamında kentsel dönüşüm sürecinde ortaya çıkan beton molozlar agregaya dönüştürülerek, esnek üstyapılarda alttemel tabakasında kullanılabilirliği araştırılmıştır. Doğal agrega olarak kullanılan kalker agrega ve Beton Atık Agregalara (BAA) Karayolları Teknik Şartnamesi (KTŞ) 2013'de belirtilen deneyler yapılmış ve sonuçlar şartname limitleri ile karşılaştırılmıştır. Tez çalışmasının birinci bölümünde araştırmanın önemi, kapsamı ve amacı açıklanmıştır. İkinci bölümünde esnek üstyapı tabakaları hakkında bilgiler verilmiştir. Daha sonra ülkemizde ve dünyada geri dönüşüm malzemeleri ile yapılan çalışmalar incelenmiştir.Üçüncü bölümde, BAA ve Kalker Agrega (KA) malzemelerinin fiziksel ve mekanik özelliklerini belirlemek için agrega deneyleri yapılmıştır. Daha sonra KA malzemesine alttemel dizaynı yapılmış ve bu dizayn doğrultusunda karışıma farklı oranlarda KA ile aynı granülometride BAA ilave edilmiştir. Bu karışım dizaynlarına Modifiye Proktor, CBR ve donma-çözülme deneyleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar KTŞ 2013 şartname limitleri ile karşılaştırılmıştır. Deneysel çalışmanın sonuç bölümü olan dördüncü bölümde ise deney sonuçları değerlendirilmiş ve BAA malzemesinin alttemel tabakasında belirlenen oranlarda kullanılabilir olduğu görülmüştür.
