Kentsel gelişme alanları için çok kriterli karar verme yöntemi kullanılarak uygun yer seçimi- Antalya örneği

Abstract

Hızlı nüfus artışı ve göç olgusu kentlerde yeni yerleşim alanlarına olan talebi artırmaktadır. Artan talep, doğal alanların tahribine ve sağlıksız yaşam alanlarının oluşmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle, kentsel gelişme alanları için yer seçimi önemli bir çalışma konusudur ve çevresel, fiziksel, sosyal ve ekonomik birçok faktörü bir arada değerlendirmeyi gerektiren bir süreçtir. Bu çalışmada uzaktan algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) verileri kullanılarak Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri ile kentsel gelişme alanları için uygun alanların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma alanı olarak, Antalya il sınırları içerisinde kentsel gelişimin en çok gözlemlendiği merkez ilçeler (Aksu, Döşemealtı, Kepez, Konyaaltı, Muratpaşa) ve Serik ilçesi seçilmiştir. Çalışmada doğal ve kültürel karakteri korunacak alan verileri, jeolojik ve jeomorfolojik veriler, sosyo-ekonomik veriler ve yapay sınırlama getiren veriler başlıkları altında 18 kriter belirlenmiş, bu kriterler ÇKKV yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP)yöntemi ile değerlendirilerek ikili karşılaştırmalar sonucunda kriterler için ağırlıklar hesaplanmış ve kentsel gelişme için uygun alanlar tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda, çalışma alanının %5.27'sinin kentsel gelişme için yüksek uygunlukta alanlar olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar, CBS ve ÇKKV analizi ile önerilen kriterler kullanılarak kentsel gelişmeye uygun alanların hızlı ve doğru bir şekilde tespit edilebildiğini ortaya koymaktadır.