Abstract:
Patlıcan hem açık tarlada hem serada yetiştirilmekte ve hastalıklar önemli verim kaybına sebep olmaktadır. Fusarium oxysporum Schlecht. f. sp. melongenae, FOM) toprak kökenli bir patojen olup, fusarium solgunluğu hastalığına sebep olur. Markır yardımlı seleksiyonda kullanılmak üzere tek dominant genle kontrol edilen Fusarium solgunluğuna dayanıklılık veren gene bağlı moleküler markır daha önce geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı markır yardımlı geriye melezleme yöntemi ile Fusarium solgunluğuna dayanıklı patlıcan hatlarının geliştirilmesidir. Donör ebeveynler "LS2436" (Solanum melongenae) hattından geliştirilen ve ilgili moleküler markırı taşıyan Fusarium solgunluğuna karşı dayanıklı olduğu belirtilen ileri seviye patlıcan hatlarıdır. Patlıcan ıslah materyalleri ilk önce ilgili moleküler markırlar ile taranmış ve ardından FOM izolatı ile klasik testlemeye tabi tutulmuştur. 533 adet genç fide kök daldırma yöntemi ile BATEM (Antalya/Türkiye)'den temin edilen FOM izolatı ile test edilmiştir. Moleküler markırlar ile dayanıklı olarak belirlenen tüm fidelerin inokülasyonda da dayanıklı oldukları görülmüştür. Markır yardımlı seleksiyon ve geri melezleme BC1F1 generasyonuna kadar devam ettirilmiş olup BC1F1 fideleri moleküler markırla taranmış ve ardından klasik testleme yapılarak markırın işaret ettiği dayanıklı fidelerin klasik testlemede de dayanıklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dayanıklı: hassas oranı beklendiği gibi 1:1 olarak gözlenmiştir. Elde edilen sonuçlar markırın güvenilir olduğunu ve geliştirilecek olan Fusarium oxysporum f.sp. melongeae'ya dayanıklı patlıcan hatlarıyla ülkemizde sorun olan ve giderek yayılması beklenen FOM'a dayanıklı çeşitler geliştirilerek üreticilerin ekonomik anlamda zarar görmesi önlenebilecektir.
