Yeni tip sinyalize dönel kavşak tasarımı ve Antalya’nın önemli noktalarına uygulanabilirliğinin bilgisayar ile analizi

Abstract

Kent içi ulaşım sistemlerinde performans değerlendirmesi üzerinde yapılan çalışmalar, matematiksel modellerin kullanımı ile önemli ilerlemeler sağlamıştır. Simülasyon teknikleri, ayrıntılı modellerin oluşturulabilmesinin yanı sıra; sahada yapılması gereken denemelerin daha emniyetli, daha ucuz ve daha hızlı bir şekilde yapılabilmesine imkân sağlamaktadır. Bu çalışmada iki farklı özgün değer incelenmiştir. Birincisi; kameralı bir sistem üzerinden, önerilen yeni tip sanal bölgeden geçen araç sayısı otsu eşik belirleme algoritması ve morfolojik işlemler yöntemi kullanılarak sayılacaktır. İkincisi; 4 kollu sinyal kontrollü bir kavşakta 2016 yılına ait durum, 2017' den beri olan mevcut durum ve önerilen yeni tip sinyalize dönel kavşaktaki durum trafik analiz, modelleme ve simülasyon programı olan Aimsun üzerinden karşılaştırmalar yapılarak anlatılacaktır. Tez önerisinde verilen her iki önerilen yeni yöntem için simülasyonlar yapılmıştır. Yeni tip araç sayımının yapılacağı kavşak ve yeni tip kavşağın uygulanacağı yer Muratpaşa ilçesi sınırlarındaki Burhanettin Onat Caddesi-Metin Kasapoğlu Caddesi (Sampi) Kavşağıdır. Birinci yöntem olan yeni tip sanal bölge Matlab ile gerçeklenmiş, literatürdeki var olan sanal bölgelerle karşılaştırma sonuçları verilmiştir. Sanal bölge istenen performansı sağlamıştır. İkinci yöntem olan yeni tip kavşak tasarımı satın alınan Aimusun Next Professional Edition v1.0 ile tasarlanmıştır. Sampi kavşağındaki 2016 yılına ait durum ve 2017 sonrası ve mevcut durum ve yeni tip sinyalize dönel kavşak durumu simülasyonları gerçeklenmiştir. Mevcut kavşak yerine önerilen yeni tip kavşak getirilirse sistem performansının ne olacağının tespiti yapılmış ve sonuçlar karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Önerilen yeni tip sanal bölge uygulanırsa araç sayımı %95 doğrulukla, literatürdeki Kavşağa Geliş Kollarında Olması Durumunda araç sayımı %86 doğrulukla, Sanal Bölgenin Kavşak Ortasında Olması Durumuna araç sayımı %90 doğrulukla bulunmuştur. Önerilen yeni sanal bölge literatür yöntemlerine göre araç kaçırma yüzdesini en az %5 oranında azaltmıştır. Yeni tip kavşak tasarımı ile araç yoğunluğunun azaldığı, kavşaktan geçen araçların birim zamanda durma sayılarının azaldığı, araçların kavşakta gecikme sürelerinin daha az olduğu, araçlardaki yakıt tüketiminde ciddi azalma olduğu görülmüştür. Trafik güvenliği ve araçların çarpışma noktalarının değerlendirilirse, 2016 yılındaki kavaşak tipinde 64 çakışma noktası olduğu, 2017 yılı sonrası şu andaki mevcut kavşakta 54 çakışma noktası olduğu, önerilen yeni tip kavşak uygulanırsa 44 çakışma noktası olduğu görülmüştür. Yeni tip önerilen kavşağın, 2017 yılı ve sonrası yani mevcut kavşak duruma göre %20 daha güvenli olduğu anlaşılmıştır. Her iki yöntem için elde edilen analiz sonuçları istenen performansı sağladığı ve yapılacak bir çalışmayla hâlihazırdaki kavşakların yerine kullanılabileceği anlaşılmıştır.