Visiual modflow programı kullanılarak karstik akiferlerindeki yeraltısuyu kaynaklarının yönetimi: Altınova/Türkiye örnek uygulaması

Abstract

Bu çalışma, Antalya'nın karstik özellikteki Altınova bölgesi için gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın amacı, Visual MODFLOW Flex kullanarak Altınova'nın karst bölgesindeki yeraltısuyu (YAS) hareketinin simüle edilmesidir. Ek olarak, Altınova'daki YASın mevcut durumunun analiz edilmesi ve geleceğe yönelik yönetim senaryoları kapsamında bölgedeki YAS seviyesinin incelenmesi hedeflenmiştir. YAS seviye değişimi model tahminleri ile elde edilmiştir. Model uygulamasında, mekânsal çözünürlük 25600 m2'lik boyutta ve yaklaşık 75 km2'lik bir alan üzerinde tasarlanmıştır. Model uygulama alanı, jeolojik formasyona göre iki farklı beslenme ve hidrolik iletkenlik bölgesine bölünmüştür. Model, iki boyutlu, kararlı akım koşullarında çalıştırılmıştır. Yanal yöndeki hidrolik iletkenlik, tek kalibrasyon parametresi olarak ele alınmıştır. Modelden elde edilen YAS seviyesi tahminleri, Kasım 2015, Şubat 2016 ve Mayıs 2016'da sahada ölçülen YAS seviyeleri ile karşılaştırılarak model kalibrasyonu gerçekleştirilmiştir. Kurşunlu formasyonunda yer alan ve karstik olmayan alandaki kalibrasyon çalışması sonuçları, traverten karstik alanı için elde edilen sonuçlara göre daha düşük model hatası vermiştir. Genel olarak ölçülen ve tahmin edilen YAS seviyeleri arasındaki korelasyon katsayısı 0,99 olarak hesaplanmıştır. Hem karst hem de karst olmayan alanlar için hidrolik iletkenliğin kalibre edilmiş değerleri 0,01 ila 266 m/gün arasında değişmiştir. Simülasyon dönemi için oluşturulan su bütçesi, akifere giren su akışı ve akiferden çıkan su akışı arasında iyi bir denge olduğunu göstermektedir. Net beslenme, su bütçesindeki en yüksek akış değerini oluşturur ve model sonuçları üzerinde çok etkilidir. Model kalibrasyonu çalışması sonrasında, üç senaryo koşulu oluşturulmuştur. Üç farklı hidrolojik senaryo koşulu için YAS seviyesinde düşüşler görülmüştür. Model tahminleri kullanılarak, YAS akım yönü haritası oluşturulmuştur. Genel olarak, çalışma alanındaki karstik travertendeki YAS kuzeyden güneybatıya ve devamında güneye doğru hareket etmekte iken, karst olmayan akiflerde YAS hareketinin güneye doğru olduğu belirlenmiştir.