Abstract:
Araştırma pamukta (Gossypium hirsutum L.) çimlenme ve fide gelişimi üzerine değişik tuz konsantrasyonlarının etkisini belirlemek amacıyla, 2013 yılında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuar ve Serasında yürütülmüştür. Denemeler Faktöriyel Düzende Tesadüf Parselleri Deneme Deseninde 4 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada, Nazilli 84, GSN 12, Ayhan 107, Np Ege 2009 ve Nazilli 663 pamuk çeşitleri bitki materyali olarak kullanılmıştır. Farklı tuz konsantrasyonlarının (EC değerleri; 0.25 (kontrol), 3, 6, 12 ve 18 dS/m) çimlenme hızı, çimlenme gücü (çimlenme oranı), fide boyu, kök uzunluğu, toprak üstü ve altı yaş ve kuru ağırlıkları ve toprak altı kuru ağırlık (g) / toplam kuru ağırlık (g) oranı üzerine etkileri incelenmiştir. Yapılan gözlemler sonucunda; denenen pamuk çeşitleri arasında 18 dS/m tuz konsantrasyonunda fide gelişimi gösteren tek çeşit Ayhan 107, tuza en çok tolerans gösteren çeşit olarak belirlenmiştir. Çimlenme hızı ve çimlenme gücü (çimlenme oranı) bakımından en yüksek değerler Ayhan 107 ve Nazilli 663 çeşitlerinden elde edilmiştir. Denenen tuz konsantrasyonunda 6 dS/m'den itibaren bitkiler kontrol gruplarına göre olumsuz etkilenmeye başlamıştır. Tüm çeşitlerde tuz içeriğindeki artışa bağlı olarak; fide boyu, kök uzunluğu, toprak üstü ve altı yaş ve kuru ağırlıklarında kontrol uygulamalarına göre önemli azalmalar belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda; ülkemizde tuzluluk problemi olan tarım alanları ile sulama suyu kalitesi düşük olan bölgelerde yetiştirilmek üzere denenen çeşitlerden Ayhan 107, GSN 12 ve Nazilli 663 pamuk çeşitleri, uygun çeşitler olarak belirlenmiştir.
