Azerbaycan’ın dış politikasını etkileyen parametreler 1991-2010

Abstract

Azerbaycan dış politikasını etkileyen temel parametrelerden olan Dağlık Karabağ ve Hazar'ın statüsü sorunları, özellikle 1991 sonrası Azerbaycan'ın bağımsızlığını kazanması ile giderek yükselmiştir. Dağlık Karabağ Bölgesinin, Ermenistan tarafından işgali ve bölgede yaşayan Ermeni dışındaki etnik unsurlara yapılan mezalim, sorunun şiddetini açıkça ortaya koymaktadır. Tarafların uzlaşması amacıyla kurulan Minsk Grubu, uzlaşmayı sağlamada yeterli olamamıştır. Zaman zaman devreye giren Rusya, geçici çözümler ortaya koyarak, problemin yalnızca geçiştirilmesine neden olmuştur. Bu nedenle, bu çatışma; dış politika oluşturmada Azerbaycan Devleti önünde bir sorun teşkil etmeye devam etmektedir. Öte yandan bir başka sorunsal ise Hazar'ın Statüsü sorunudur. Hazar'a kıyıdaş beş devlet; Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Türkmenistan ve İran; Hazar üzerindeki politik ve ekonomik çıkarlarını gerçekleştirmek için statü sorununda uzlaşmaya yanaşmamaktadırlar. Hazar'ın göl ya da deniz olarak nitelendirilmesi, farklı hukuki sonuçlar doğuracağı için, egemenlik haklarını ve ekonomik çıkarlarını maksimize etmeye çalışan bu beş kıyıdaş devlet, anlaşılan o ki daha uzun bir süre Hazar'ın statüsünü tartışmaya devam edecektir.