Tek satıcılık sözleşmesi

Abstract

Tek satıcılık sözleşmesi kendisine özgü yapısı olan, Türk Hukuk Sisteminde düzenlenmemiş bir sözleşme çeşididir. Türk doktrininde ve yargı kararlarında bu sözleşme genellikle şu şekilde tanımlanmıştır: Tek satıcılık sözleşmesi, yapımcı ile tek satıcı arasındaki hukuki ilişkileri düzenleyen çerçeve niteliğinde sürekli bir sözleşme olup, bununla yapımcı ürettiği malların tamamını veya bir kısmını belirli bir bölgede tekel hakkına sahip olarak satmak üzere bedeli karşılığında tek satıcıya göndermeyi, buna karşılık tek satıcı da sözleşme konusu malları kendi adına ve hesabına satmak ve bu malların sürümünü arttırmak yükümlülüğünü üstlenir. Kanunda düzenlenmemiş olması nedeniyle, sözleşmenin ifası ve sona ermesi aşamalarında ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafların çözümü için öncelikle sözleşmenin niteliğinin, tarafların hak ve yükümlülüklerinin ve bu doğrultuda, tek satıcılık sözleşmesine uygulanacak hükümlerinin tespiti gerekir. Sürekli bir borç ilişkisi niteliğinde olan ve uzun süreli akdedilen tek satıcılık sözleşmesi, bu nitelikleri gereği taraflara yoğun bir güven ilişkisi içerisinde sıkı işbirliğine dayalı sadakat yükümlüğü yükler. Bu nedenle sözleşmenin feshi aşamasında tarafların birbirlerine karşı yükümlendikleri pek çok sorumlulukları vardır. Bu sorumluluklardan biri olan denkleştirme istemi, tek satıcılık sözleşmesine ilişkin kanunlarımızda düzenlenmiş olan tek konudur.