Heidegger’in batı metafiziği eleştirisi bağlamında Dasein, yaşam dünyası ve zamansallık

Abstract

Bu çalışmanın amacı, yaşam dünyasında pratik ilişkiler kurarak var olan ve bu varoluşunu zamansallık aracılığı ile açığa çıkartan Dasein'ın, geleneksel metafizik içerisindeki Kantçı ve Descartesçi teorik bilme anlayışına sahip aşkın özneden farklı oluşuna vurgu yapmaktır. Dasein, yaşam dünyasında kuramsal ilişkiler kurmaktan çok pratik ilişkiler kurma peşindedir. Dasein'ın bu pratik ilişkiler kurma gayesi, zihinsel bir çabadan çok bir yönelim, umursamadır. Bu umursama sırasında Dasein, doğa ile dolayımsız bir ilişki kurar ve böylelikle şeyleri el-altında-olan olarak anlar. Şeylerin bu el-altında-olan yapısındaki varlık tarzları, zamansallığın düşünülmesine olanak Sağlar. Çünkü Heidegger için şeyler, nesneler işlevselliği bağlamında zamansallıkta kapsanır. Dolayısıyla bizim yönelimimizin ufkunda olan şey, şeyin kendisi değil onun işlevselliğini oluşturan zamansal kapsanıştır. Yani ilgi ve yönelimimiz bardağa değil, bir şey içmenin kendisine, bardağı, suyu, çeşmeyi o an için sanki aralarında üç boyutlu bir sınır yokmuşcasına kapsayan tümlüğedir. Sonuç olarak bu çalışmada felsefenin Parmenides'ten beri aradığı yekpare, tümlük anlamında ki zamanın, hem kendi içerisinde bir bütün olarak kalışını, hem de gündelik yaşamdaki pratiklerimizde örtük olarak varolduğunun nasıllığını ifade etmeyi amaçladık.