Abstract:
Gelişen ve gün geçtikçe büyüyen inşaat sektöründe, firmaların sayıları ve birbirleriyle olan rekabetleri de doğru orantılı olarak artmaktadır. Firmaların bu rekabet içerisinde iş alıp ayakta kalabilmeleri için işi daha hızlı, ekonomik, etkin, güvenli ve sağlam yapmaları şarttır. Rakiplerinden daha kısa sürede işi bitirmesi gereken firmalar için kule vinçler bir vazgeçilmez olmuştur. Tez kapsamında; kule vinçlerle ilgili genel bilgilere yer verilmiştir. İlk olarak, kule vinçlerin tanımı yapılmış ve bölümleri incelenmiştir. Standartlara göre vinçlerin sınıflandırılıp, seçiminin nasıl yapılacağı anlatılmıştır. Kule vince etkiyen yüklerin tasarımdaki önemi ve kule vincin malzeme seçiminde önem taşıyan unsurlar belirtilmiştir. Standartlara göre kule vinçleri teşkil eden elemanların tasarımında dikkat edilecek hususlar açıklanmıştır. Ayrıca, yüklerin güvenli bir şekilde kaldırılması ve iletilmesi için, halat, zincir, kanca gibi kaldırma ekipmanlarında hangi hususlara dikkat edilmesi belirtilmiştir. Tasarım kurallarına dikkat edilmemesi durumunda, Türkiye'de ve Dünyada meydana gelmiş olan kule vinç kazalarından örnekler verilerek, kaza nedenleri ve tehlikeleri araştırılmıştır. Standartlara uygun olarak kule vinçlerin hesaplamaları ve tasarımları yapılmıştır. Emniyette kalacak şekilde tasarımda mühendislik iyileştirmeleri yapılmıştır. Farklı kule vinçler tasarlanmış ve statik yüklemeler sonucu üzerlerinde oluşabilecek maksimum gerilmeler ve minimum emniyet katsayıları hesaplanmıştır. Örnek bir kule vincin bilgisayar ortamında üç boyutlu modellemesi ve sonlu elemanlar yöntemiyle analizler yapılmıştır. Analitik hesaplar ve analiz sonuçları karşılaştırılmıştır.