İki boyutlu-dizilimli iyon odaları yardımıyla bilgisayar destekli lineer hızlandırıcılarda radyasyon dozunun ölçümünde açıya bağlılık etkisinin incelenmesi

Abstract

Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik AD'nda yapılan bu çalışmada, Yoğunluğu Rotasyonla Ayarlanabilen Radyoterapi Tekniği (YRART) için plan uygulanabilirliğinin kontrolü (PUK) amacıyla, radyasyon doz yoğunluğunun ölçülmesi için gerekli görülen iki boyutlu-dizilimli iyon odalarının açıya bağlılığının gama analiz metodu kullanılarak karşılaştırılması ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada Tedavi Planlama Sisteminde (TPS) 6 MV enerjili X-ışın demeti kullanarak 10 YRART örnek plan yapıldı. TPS'de referans fantomlarda, hazırlanan planların 2D doz haritaları elde edildi. MatriXX cihazı, MULTICube Lite fantomu ve lineer hızlandırıcının gantrisi üzerine sabitlenmiş bir açı sensörü ile birlikte OmniProI'mRT kullanıldı. YRART planları için ölçümler açı sensörü aktif ve pasif durumlarda alınıp, 2D doz haritaları OmniPro-I'mRT ile değerlendirildi. Her iki durum için elde edilen doz haritaları TPS'nde oluşturulan doz haritalarıyla gama analiz yöntemi kullanılarak karşılaştırıldı. Uluslararası kabul kriterlerine (%3 doz farkı ve 3 mm mesafe) göre plan ölçümleri değerlendirildi. Açı sensörü aktif durumda iken ölçülen ile referans fantomda hesaplanan doz haritaları arasındaki gama indeksleri ortalama yüzde farkı ˗%0,52 bulundu. Bu yüzde fark açı sensörü pasif durumdayken ˗%4,1 olarak bulundu. MatriXX'teki iki boyutlu-dizilimli iyon odalarının kalibrasyonu yalnızca ışın demetine dik düzlemde yapılmaktadır. Ancak sistemdeki yazılımın açı sensör faktörünü etkin kılmasıyla YRART plan ölçümleri için bu fark azalmıştır. Bu tezin sonucu, YRART planlarının uygulanabilirliğinin sadece güvenilir sınırlara ulaşması için, aktif açı sensörlü iki boyutlu dizilimli iyon odaları tarafından kontrol edilebileceğini göstermiştir.