Sosyal inovasyon: Antalya destinasyonunda faaliyet gösteren turizm işletmeleri üzerine bir araştırma

Abstract

Tezin öncelikli amacı, Antalya destinasyonunda faaliyet gösteren turizm işletmelerinde sosyal inovasyonun incelenmesidir. Ayrıca çalışmada örgütlerin sosyal inovasyona yönelik vizyonlarının ortaya çıkarılması da hedeflenmiştir. Bu amaçlar doğrultusunda girişimcilik bakış açısıyla sosyal inovasyon ölçeği geliştirilip test edilmiştir. Tez çalışmasında sosyal inovasyon kavramı farklı bakış açılarıyla ele alınarak aralarındaki benzerlikler ve farklılıklar ortaya konmuş ve böylelikle sosyal inovasyon kapsamı ve çerçevesi oluşturulmuştur. Daha sonra tezin öncelikli amacı olan Antalya destinasyonunda faaliyet gösteren turizm işletmelerinde sosyal inovasyonu incelemek amacıyla ölçek geliştirilip test edilmiş ve veriler bu ölçek ile toplanmıştır. Ölçek Antalya destinasyonunda faaliyet gösteren turizm işletmelerinin orta veya üst düzey yöneticilerine uygulanmıştır. Ölçek ile ayrıca inovasyon uygulamalarına engel teşkil eden unsurlar ile ilgili veriler de toplanmıştır. Bunun yanı sıra uygulanan ölçek ile elde edilen veriler frekans, t-test, ANOVA gibi analizlere tabi tutulmuş ve yorumlanmıştır. Gerçekleştirilen analiz sonuçlarına göre katılımcı işletmeler sırasıyla hizmet kalitesini arttırma, maliyet azaltma ve rekabet avantajı sağlama amacıyla inovasyon yapmaya eğilim göstermektedir. Bunun yanı sıra, katılımcı işletmelerin inovasyon faaliyetlerine engel olan en önemli faktörün "maliyet" olduğu belirlenmiştir. Personel uygulamaları konusunda en yüksek algıya sahip ifadenin "ücretli doğum izni vermekteyiz" ifadesi olduğu görülmektedir. Çevre uygulamaları bağlamında ifadeler değerlendirildiğinde en yüksek ortalamaya sahip ifade "atık yönetimi uygulanmaktadır" ifadesidir. Sosyal uygulamalar konusunda en çok katılımın olduğu ifadenin "işletmemiz yerel tedarikçileri desteklemektedir" ifadesi olduğu belirlenmiştir. Sosyo-ekonomik uygulamalar konusunda ise en yüksek ortalamaya sahip ifade "yerel toplum için yeni istihdam yaratan projelere destek oluruz" ifadesidir. Sonuç olarak turizm işletmeleri sosyal sorunları ve çevresel sorunları azaltmak amacıyla gerek verilebilecek teşvikler gerekse çıkarılan yönetmelikler ile sosyal inovasyon gerçekleştirmeye ve uygulamaya yönlendirilmelidir.