Uluborlu ve Senirkent (Isparta) yörelerinde yetiştirilen kirazların makro besin elementleri bakımından beslenme durumlarının belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, Uluborlu ve Senirkent yörelerindeki kiraz bahçelerinin makro besin elementleri bakımından beslenme durumunu incelemek ve değişik nedenlerle ortaya çıkan beslenme sorunlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Uluborlu ve Senirkent yörelerinde yaygın olarak yetiştirilen 0900-Ziraat çeşidi ile kurulmuş kiraz bahçelerinden 19-20 Haziran tarihlerinde toplam 24 adet yaprak örneği ile 0-30 cm ve 30-60 cm derinliklerden toplam 48 adet toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde pH, CaCOs, eriyebilir toplam tuz, bünye, organik madde, N, P, K, Ca ve Mg analizleri, yaprak örneklerinde ise N, P, K, Ca ve Mg analizleri yapılmıştır. Yaprak ve toprak örneklerine ait analiz sonuçları, sınır değerleri ile karşılaştırılarak, incelenen bahçelerin beslenme durumları ve yörede yapılan yanlış ve eksik gübreleme uygulamaları ile ortaya çıkan beslenme sorunları saptanmaya çalışılmıştır. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi ile aşağıda sıralanan bulgular elde edilmiştir: 1. Araştırma yöresi topraklarının pH'ları 7.54-8.15 değerleri arasında olup, hafif alkali ile alkali reaksiyon göstermektedirler. İlçeler karşılaştırıldığında, Uluborlu yöresi topraklarında hafif alkali, Senirkent yöresi topraklarında ise alkali karakterin hakim olduğu görülmektedir.Kalsiyumkarbonat bakımından toprakların büyük çoğunluğu aşırı kireçli durumdadır. Uluborlu yöresinde toprakların (tier iki derinliktede) tümü aşırı kireçli, Senirkent yöresi topraklarının ise % 66.7'si aşırı kireçli, % 33. 3 'ü yüksek kireçli durumdadır. Araştırma yöresi toprakları % 0.007-0.046 arasında değişen değerlerde eriyebilir toplam tuz içermekte olup, tuzluluk yönünden herhangi bir sorun bulunmamaktadır. Toprakların bünyeleri genelde killi-tın, kumlu-killi- tın, kumlu-tın ve kil karakterindedir. Organik madde içerikleri % 0.13-3.13 arasında değişen değerlerdedir. Genel olarak araştırma topraklarının, 0-30 cm derinlikte % 91.7'sinin, 30-60 cm derinlikte ise % 95. 8' inin humusça fakir olduğu saptanmıştır. Toprakların toplam azot içerikleri % 0.011-0.212, alınabilir fosfor içerikleri 2.06-103.55 ppm, değişebilir potasyum içerikleri 0.119-24.10 me/100 g toprak, değişebilir kalsiyum içerikleri 13.84-48.80 me/100 g toprak, değişebilir magnezyum içerikleri ise 1.83-6.00 me/ 100 g toprak arasında değişen değerlerdedir. Toprak sınır değerlerine göre yapılan değerlendirmede; azot yönünden, araştırma yöresi topraklarının (0-30 cm derinlikte) % 66.7'sinin yetersiz, geri kalanının ise orta ve iyi düzeyde olduğu saptanmıştır. İlçeler karşılaştırıldığında ise toplam azot bakımından Uluborlu ilçesindeki bahçelerin, Senirkent ilçesindeki bahçelere göre daha iyi durumda olduğu belirlenmiştir. Fosfor yönünden, araştırma yöresi topraklarının tümü birinci derinlikte orta ve yeterli düzeydedir. VIPotasyum yönünden, araştırma yöresi topraklarının (0-30 cm derinlikte) % 95.8'i yeterli ve yüksek sınıfta yer almaktadır. Kalsiyum ve Magnezyum yönünden ise araştırma topraklarının tümünün (her iki derinliktede) iyi durumda olduğu belirlenmiştir. 2. Araştırmada alınan yaprak örneklerinin analizleri sonucunda, kuru maddede, % 2.14-3.44 N, % 0.133-0.286 P, % 1.81-2.70 K, % 1.32-2.95 Ca, % 0.202-0.576 Mg saptanmıştır. Buna göre.N içerikleri yönünden, Uluborlu yöresindeki bahçelerin büyük çoğunluğu (% 94.4) yeterli ve yüksek, Senirkent yöresindeki bahçelerin ise tümü yeterli düzeyde azot içermektedir. Fosfor yönünden, Uluborlu yöresindeki bahçelerin % 83. 3 'ünün, Senirkent yöresindeki bahçelerin ise tümünün yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir. Potasyum yönünden ise bahçelerin tümü yeterli düzeyde olup, bahçelerin potasyum ile beslenme açısından sorunlarının olmadığı tespit edilmiştir. Kalsiyum içerikleri yönünden, Uluborlu yöresindeki bahçelerin % 55.6'sı, Senirkent yöresindeki bahçelerin ise % 83.3'ü yeterli, bahçelerin geri kalanı ise (her iki yörede de) genellikle yüksek düzeyde bulunmuştur. Magnezyum içerikleri yönünden, Uluborlu yöresindeki bahçelerin % 77.8'i yeterli, % 22.2'si düşük düzeyde magnezyum içermektedir. Aynı şekilde, Senirkent yöresindeki bahçelerin ise % 50'si düşük, % 50'si yeterli düzeyde magnezyum içermektedir.