Kent halkının oluşumuna devrimci kadınların katkıları

Abstract

Bu çalışmanın amacı devrim koşullarını dikkate alarak devrimci kadınların kent hakkının oluşumuna katkılarını ve kent dinamiklerine etkilerini irdelemektir. Kent hakkını çeşitli biçimlerde kullanarak, bütün gruplar için talep eden devrimci kadınlar kentlerde toplumsal hareketlere neden olmaktadır. Bu çalışma devrimci kadınların kent hakkını kullanarak toplumdaki bütün gruplara yaymada ve toplumsal hareketler yaratarak üstlendikleri rolleri açıklamayı hedeflemektedir. Çalışma toplumsal hareketlerde yer alan kadınların kent hakkının oluşması ve kullanımının herkes için geçerli olması açısından yaptıkları katkıları ortaya koymaya çalışmaktadır. Tezin içeriği beş devrim ve beş devrimci kadınla sınırlandırılmıştır. Bu kadınların seçilmesinde onların talepleri, hitabetleri, liderlikleri, örgütleri, devrim ile gelen güçlerini kentsel kamusal alanlarda topluma yön vermek üzere kullanmaları ve evrensellikleri temel kriterler olarak baz alınmaktadır. Ayrıca tezde yer alan kadınlar belirli bir kültürel birikime sahiptir ve bu birikimlerini devrim süreçlerinde hak taleplerine dönüştürmüş kadınlardır. Rosa Parks ve Olympe De Gouges kendi çabaları ile entelektüel çevre edinmekteyken, Halide Edip Adıvar, Aleksander Kollontay, Benazir Bhutto gibi örneklerde devrimci kadınlar ayrıcaklı bir sınıfa mensup bulunmaktadırlar. Bütün bu devrimci kadınlar kendilerini devrimde kitlelere yön verecek kadar geliştirebilmektedir. Devrimci kadınların kent hakkını kullanmada kentsel siyasal araçlar olarak mitingler, örgütler, dergiler, gazeteler, kitaplar, broşürler, okullar, röportajlar dikkate alınmaktadır. Devrimlerin ortaya çıkmasını tarihsel ve toplumsal koşullardan ayırmak tek boyutlu bir yaklaşım getireceği için, meydana geldiği dönemdeki toplumun içerisinde bulunduğu şartları açıklamak amacıyla her devrimin sürecine değinilmektedir. Açıklayıcı anlatım yöntemi benimsenen çalışmada, devrimler ve devrimci kadınların kent hakkına katkıları sosyolojik ve tarihsel bakış açısı ile incelenmekte, devrimci kadınların yaşamları ve eylemlerinin irdelenmesinde, özellikle resmi belgeler, otobiyografileri, eserleri, röportajları ve dönemi açıklayan tarihi kaynaklardan yararlanılmaktadır. Devrimler ve devrimci kadınlar ile birlikte kentlerin toplumsal hareketler ile karşılıklı etkileşimini göstermek amacı ile farklı kuramcıların bakış açıları ile kent kuramları irdelenmektedir. Bu kuramlar her kentin kendine has özelliklerinin, karakterlerinin olmasını göstermesi bakımından da açıklayıcı olmaktadır.