Akdeniz bölgesi huzurevlerinde yaşayan kadınlarda üriner inkontinans ve yaşam kalitesi

Abstract

Üriner inkontinans, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen ve tıbbi olduğu kadar sosyal yönü de olan, kadınları farklı şekillerde etkileyebilen çok boyutlu bir problemdir. Bu çalışma Akdeniz Bölgesinde yer alan huzurevlerinde yaşayan kadınlarda üriner inkontinansın yaşam kalitesi üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Akdeniz Bölgesinde yer alan Antalya Büyükşehir Belediyesi Huzurevi, Özel Asmalı Konak Huzurevi, Adana Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, Adana Seyhan Belediyesi Huzurevi, Osmaniye Özden Huzurevi, Hatay Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, Kahraman Maraş Huzurevi, Mersin Erdemli Huzurevi ve Burdur Belediyesi Berberoğlu Vakfı Huzurevi'nde yaşayan ve üriner inkontinansı olan 95 kadın üzerinde yapılmıştır. Çalışmanın verileri, üriner inkontinansı olan yaşlıların sosyodemografik özelliklerini içeren anket formu, hastaların yaşam kalitesini değerlendirmek amacı ile "Üriner İnkontinanslı Hasta Yaşam Kalitesi Ölçeği", günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirmede bağımlılık durumunu değerlendirmek için " Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi " ve üriner inkontinansın tipinin belirlenmesinde "Uluslararası İnkontinansta Konsültasyon Kısa Formu" kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ortalama, standart sapma, frekanslar gibi tanımlayıcı istatistiklerle, iki ortalama arası farkın bağımsızlık testi ( student t testi), Mann-Whitney U testi ve Kruskal Wallis Varyans Analizi testi kullanılmıştır. Analizlerde SPSS 20 paket programı kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık düzeyi için alfa değeri 0.05 olarak kabul edilmiştir. Çalışmaya 65-92 yaşları arasında toplam 95 kadın dahil edilmiş olup bu kadınların yaş ortalaması 77.26 ± 7.70 olarak tespit edilmiştir. Huzurevlerinde yaşayan kadınların %66.3' ü üriner inkontinansı bir sağlık sorunu olarak görmemekte ve % 65.3'ü bu şikayetten dolayı herhangi bir sağlık kurumuna başvurmamıştır. İdrar kaçırmanın bir sağlık sorunu olmadığını düşünenlerin yaşam kalitesi istatistiksel açıdan anlamlı şekilde daha yüksektir (p = 0.000). Akciğer hastalıklarından herhangi birine sahip olan kadınların yaşam kalitesi olmayanlara göre istatistiksel açıdan anlamlı şekilde daha düşüktür (p = 0.017). Diyabeti olan kadınların yaşam kalitesi diyabeti olmayanlara göre istatistiksel açıdan anlamlı şekilde daha düşüktür (p=0.011). Huzurevlerinde yaşayan kadınlarda % 31.7 ile mikst tip üriner inkontinans en sık görülen üriner inkontinans tipi olarak bulunmuştur. I-QOL ölçeğinin "davranışların sınırlandırılması","sosyal izolasyon" ve "psikososyal etkilenme" alt boyutları puan ortalamalarına göre en fazla nokturnal inkontinansı olan kadınların yaşam kalitesi olumsuz etkilenmiştir. I-QOL ölçeğinin geneline ait puan ortalamalarına göre en fazla nokturnal inkontinansı olan kadınların yaşam kalitesi olumsuz etkilenmiştir. Bunu sırasıyla stres, mikst, urge ve total inkontinans izlemektedir.