Grafik örgütleyicilerin ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metinleri çözümleme ve özetleme başarıları üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, grafik örgütleyicilerin ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin bilgilendirici metinleri çözümleme ve özetleme başarıları üzerinde etkisi olup olmadığını saptamaktır. Çalışma öntest-sontest desenli yarı deneysel bir çalışmadır. Araştırma öntest, sontest, grafik örgütleyicileri tanıtan eğitim ve 8 haftalık uygulama çalışması ile toplamda 11 hafta sürmüştür. Araştırma boyunca derslerde deney grubunda grafik örgütleyiciler etkin bir şekilde kullanılırken, kontrol grubunda grafik örgütleyiciler ders kapsamına alınmamıştır. Veriler uzman görüşleri doğrultusunda hazırlanan 10 bilgilendirici metin ve bu metinler için hazırlanan 13 açık uçlu soru ile toplanmıştır. Grafik örgütleyicilerin etkisini daha iyi yorumlayabilmek adına öğrencilere ayrıca bilgilendirici metinlerin yeni ve sahip oldukları bilgilerden farklı bilgiler içerip içermediği sorulmuştur. Toplanılan veriler araştırmacı tarafından önceden hazırlanan derecelendirme anahtarına göre puanlandırılmıştır. Daha sonra deney ve kontrol grubunun öntest, sontest ve haftalık uygulama verileri istatistiksel işlemler kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre grafik örgütleyicileri kullanan ve kullanmayan öğrencilerin bilgilendirici metinleri çözümleme ve özetleme başarıları arasında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Hazırlanan bilgilendirici metinlerin öğrencilere yeni bilgiler kazanmasına yardımcı olduğu fakat farklı bilgiler kazanmasına aynı oranda destek olmadığı tespit edilmiştir. Haftalık veriler incelendiğinde altı hafta deney grubu lehine anlamlı bir farklılık olmasına rağmen 1. ve 4. hafta grupların başarıları arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Metinlerin yeni ve farklı bilgiler kazandırma yüzdelikleri 1. ve 4. haftadaki deney ve kontrol grubunda anlamlı bir fark olmamasını açıklamamaktadır.