Doğa yürüyüşü parkurlarının turizm amaçlı değerlendirilmesi: Antalya Beydağları örneği

Abstract

Bu tez çalışmanın amacı; doğa yürüyüşü amaçlı gerçekleştirilen turizm ve rekreasyon faaliyetlerinin durumunu incelemek, bu etkinliklere katılan kişilerin parkurlara ait tercihlerini ve beklentilerini belirlemek, uzman görüşlerine dayalı olarak Antalya ilinde bulunan turizm amaçlı kullanılabilecek yürüyüş parkurlarını belirleyerek, kullanıcı beklentileri doğrultusunda bu parkurların turizm ve rekreasyonel amaçlı kullanılmasına yönelik öneriler getirmektir. Bu amaçla, 2012-2013 yılında, doğa yürüyüşü etkinlikleri düzenleyen seyahat acentaları ve kulüp/dernek yetkililerine, doğa yürüyüşü etkinliklerine katılan kişilere anket uygulaması yapılmış, kaynak kişiler belirlenerek yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve belirlenen örnek parkurlar Küresel Konumlama Sistemi ile işaretlenerek dijital haritaya aktarılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmeler ve anket formları içerisinde bulunan açık uçlu sorulara verilen yanıtlar nitel veri analiz yöntemleri kullanılarak, doğa yürüyüşüne katılan bireylerin parkur tercih nedenleri ile ilgili anketten elde edilen veriler ise SPSS 18 (Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı) kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesi aşamasında, frekans (f) yüzde (%) ortalama ( ) ve standart sapma (Ss) gibi tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Değişkenlerin ikili karşılaştırmaları Ki-kare (Pearson Chi-Square ) değeri p<0,05 düzeyinde önemlilik arz eden ilişkiler belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, doğa yürüyüşü etkinliklerinin mevcut durumu, bu etkinlikler karşısındaki problemler, doğa yürüyüşüne katılan bireylerin parkura yönelik tercihleri ve Antalya da yoğun kullanılan doğa yürüyüşü parkurları belirlenmiştir. Doğa yürüyüşü etkinlikleri ile ilgili mevcut durumun çoğunlukla problemlerden meydana geldiği görülmektedir. Bu problemlerin genel turizm yapısındaki problemlere benzer olduğu tespit edilmiştir. Doğa yürüyüşü etkinlikleri karşısındaki en önemli sorunun, bu etkinlikleri kontrol eden ve yöneten bir sistemin olmamasıdır. Bu nedenle, doğa yürüyüşü etkinlikleriyle ilgili bir yönetim sisteminin geliştirilmesi, bu etkinlikleri daha sürdürülebilir hale getirebilir. Günümüze kadar yapılan parkur düzenleme çalışmaları çoğunlukla arz odaklıdır. Bu nedenle yapılan çalışma da, doğa yürüyüşüne katılan bireylerin, bu etkinliklere ve parkurlara yönelik tercihleri belirlenmiştir. Doğa yürüyüşü etkinliklerine katılan bireyler çoğunlukla bu etkinliklere yönelik düzenlemelerin yapılması görüşündedir. Ayrıca, doğa yürüyüşüne katılan bireylerin demografik özellikleri ve doğa yürüyüşü konusundaki deneyimleri bireylerin parkur tercihlerini farklılaştırmaktadır. Bu nedenle, yapılacak olan düzenleme çalışmaların da, doğa yürüyüşüne katılan bireylerin tercihlerinin de göz önünde bulundurulması önerilmektedir.