Antalya turizm destinasyonunun rekabetçilik analizi

Abstract

Her geçen gün büyüyen turizm sektöründe yeni destinasyonlar da pazara hızla girmekte ve destinasyonlar arası rekabet artmaktadır. Yarattığı ekonomik etkilerinin büyüklüğünden dolayı ülkeler turizmi geliştirme çabalarını hızlandırmakta ve bu sektörde rekabetin koşulları sürekli değişmektedir. Artan rekabet ortamında daha fazla gelir elde etmek isteyen ülkeler destinasyon rekabeti üzerine yoğunlaşmaktadır. Destinasyonların başarısı birçok faktöre bağlı olmakla birlikte, rekabet stratejilerini belirlerken sosyal, kültürel, politik, teknolojik ve çevresel güçleri de dikkate alan destinasyonlar daha rekabetçi stratejik bir konum elde edebilmektedirler. Bu çalışma destinasyonların daha rekabetçi ve stratejik pozisyon elde etmesinin koşullarını ortaya koymaya çalışmaktadır. Türkiye'nin önemli turizm destinasyonlarından biri olan Antalya'nın rekabet avantajının korunması ve bu destinasyonda sürdürülebilirliğinin sağlanmasını hedeflenmektedir. Dolayısıyla çalışmanın temel araştırma konusu, destinasyon rekabetçiliği ve sürdürülebilir destinasyon rekabetçiliği için model oluşturulmasıdır. Çalışmada, destinasyon rekabetçiliği ile ilgili modeller incelenerek, Antalya destinasyonunun rekabetçiliği için uygun bir model oluşturulmasında Crouch ve Ritchie (1999) tarafından hazırlanan ve literatürde en önemli çalışmalardan birisi olan destinasyon rekabetçiliği modeli kullanılmıştır. Modeldeki öğeleri ve öğeler arası ilişkileri incelemek amacıyla literatüre dayalı olarak veri toplama aracı oluşturulmuştur. Alan araştırması Antalya destinasyonunu ziyaret eden 1195 turistin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Antalya destinasyonunun daha rekabetçi stratejik bir pozisyon elde etmesi için test edilen modelde tüm ilişkileri istatistiksel olarak anlamlı olduğu ve araştırmada önerilen tüm hipotezler doğrulanmıştır. Çalışma kavramsal olarak test edilen model de destekleyici faktörler ve kaynakların temel kaynaklar ve çekicilikleri etkilediği, temel kaynaklar ve çekiciliklerin destinasyon yönetimini etkilediği, destinasyon yönetiminin destinasyon politika ve planlamasını etkilediği, destinasyon politika ve planlamasının yeterlilik ve yükselme kriterlerini etkilediği ve yeterlilik ve yükselme kriterlerinin destinasyon rekabetçiliğini etkilediği açığa çıkartılmıştır. Araştırmada önerilen modelin ise kabul edilebilir seviyede bir uyum iyiliği göstermektedir. Araştırma sonuçları benzer turizm destinasyonları için de yol gösterici olacaktır.