Antalya Kumluca yöresi seralarında yetiştirilen hıyar (Cucumis sativus L.)’ın beslenme durumu ile yalancı mildiyö (Pseudoperonospora cubensis (Berk&Curtis) Rostovzev) hastalığı arasındaki ilişkilerin belirlenmesi

Abstract

Antalya Kumluca yöresi seralarında yetiştirilen tek mahsul hıyar (Cucumis sativus L.)'ın beslenme durumu ile yalancı mildiyö (Pseudoperonospora cubensis (Berk&Curtis) Rostovzev) hastalığı arasındaki ilişkilerin incelendiği bu çalışmada 40 farklı seradan 0-20 ve 20-40 cm olmak üzere iki farklı toprak derinliğinden toprak örnekleri, yine aynı seralardan 3 farklı hastalık skala değerine sahip yaprak örnekleri alınmıştır. Toprak örneklerinde her iki derinlikte de tesktür, CaCO3, organik madde, EC, pH, toplam N, alınabilir P, değişebilir K, Ca ve Mg ile alınabilir Fe, Mn, Zn ve Cu; yaprak örneklerinde ise N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn ve Cu içerikleri belirlenmiştir. Yaprak örneklerinde dikkate alınan hastalık skala değerleri 0 Yaprakta hiç leke yok; 3 Yaprağın % 11-25'i hastalıklı; ve 5 Yaprağın % 50'den fazlası hastalıklı olarak seçilmiştir. Toprakların büyük bir çoğunluğunun kumlu tınlı ve kumlu killi tınlı bünyeye sahip olduğu, hafif alkali reaksiyonlu ve ayrıca bitki gelişimini olumsuz yönde etkileyecek düzeyde kireçli oldukları ve organik madde açısından düşük oldukları tespit edilmiş, bununla birlikte tuzluluk problemi olmadığı belirlenmiştir. Toprakların toplam N, alınabilir P, ve değişebilir K konsantrasyonları her iki örnekleme derinliğinde de (0?20 cm ve 20?40 cm) genel olarak iyi; değişebilir Ca ve Mg konsantrasyonlarının ise oldukça iyi durumda oldukları tespit edilmiştir. Mikro element konsantrasyonları dikkate alındığında; alınabilir Fe, Zn, Mn ve Cu yönünden iyi durumda oldukları belirlenmiştir. Farklı hastalık skala değerine sahip yaprakların N konsantrasyonları her üç skala değerinde de yeterli düzeydedir. Fosfor konsantrasyonları 0, 3 ve 5 skala değerinde de % 60 oranında sınır değerinin altında olduğu görülmüştür. 0 ve 3 skala değerindeki yaprakların K konsantrasyonlarının yaklaşık % 25'i sınır değerinin altında iken, 5 skala değerindeki yapraklarda bu oran % 5 olarak belirlenmiştir. Her üç skala değerindeki yaprakların Ca ve Mg konsantrasyonları ise genellikle sınır değeri içerisinde yer almaktadır. Farklı skala değerindeki yaprakların Fe konsantrasyonları incelendiğinde; 0 skala değerinde % 40 sınır değeri içerisinde yer alırken, 3 skala değerinde bu oran % 15 ve 5 skala değerinde ise % 82.5 olarak belirlenmiştir. Zn konsantrasyonu, 0 skala değerinde % 92.5 oranında sınır değerinin altında olmasına rağmen hastalık şiddeti arttıkça çinko konsantrasyonu da artış göstermektedir. Her üç skala değerinde de Mn ve Cu konsantrasyonları yeterli ve yüksek düzeyde görülmektedir. Sonuç olarak Kumluca yöresi tek mahsul hıyar seralarında bitki besleme açısından sorun yaratabilecek yüksek toprak pH'ı ve kireç başta olmak üzere, düşük organik madde miktarları dikkati çekmektedir. Bitkilerde ise her üç skala değerinde de N, K, Ca, Mg, Mn ve Cu kapsamları sınır değeri içerisinde yer alırken, hastalık şiddeti arttıkça K, Ca, Mg, Zn, Mn ve Cu konsantrasyonu da artış göstermiştir. Hastalık şiddeti arttıkça N ve Fe konsantrasyonunda ise düşüş görülmüştür. Her üç skala değerinde de P konsantrasyonlarında bir farklılık gözlemlenmemiştir.