Antalya ili ve çevresindeki nar (Punica granatum L.) bahçelerinin beslenme durumlarının, bazı meyve kalite kriterlerinin ve antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi

Abstract

Antalya ili ve çevresindeki nar bahçelerinin beslenme durumlarının incelendiği bu çalışmada 60 farklı bahçeden 0?30 ve 30?60 cm olmak üzere iki farklı toprak derinliğinden toprak örnekleri, yine aynı bahçelerden yaprak ve meyve örnekleri alınmıştır. Toprak örneklerinde her iki derinlikte de tesktür, CaCO3, organik madde, EC, pH, toplam N, alınabilir P, değişebilir K, Ca, Mg ve Na ile alınabilir Fe, Mn, Zn ve Cu; yaprak örneklerinde ise N, P, K, Ca, Mg, Na, Fe, Mn, Zn ve Cu içerikleri belirlenmiştir. Ayrıca her bahçeden temsili olarak alınan meyve örneklerinde meyve ağırlığı, meyve eni, meyve boyu, meyve kabuk kalınlığı, meyve kabuk rengi ve meyve suyunda suda çözünebilir kuru madde miktarı (SÇKM), C vitamini ve antioksidan aktivitesi tayinleri yapılmıştır.Toprakların büyük bir çoğunluğunun tınlı bünyeye sahip olduğu, hafif alkali ve alkali reaksiyonlu ve ayrıca bitki gelişimini olumsuz yönde etkileyecek düzeyde kireçli oldukları ve organik madde açısından düşük oldukları tespit edilmiş, bununla birlikte tuzluluk problemi olmadığı belirlenmiştir. Toprakların toplam N ve değişebilir K kapsamları her iki örnekleme derinliğinde de (0?30 ve 30?60 cm) genel olarak iyi; alınabilir P, değişebilir Ca ve Mg kapsamlarının ise oldukça iyi durumda oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca değişebilir Na yönünden düşük seviyede bulundukları belirlenmiştir. Mikro element kapsamları dikkate alındığında; alınabilir Fe, Mn ve Cu yönünden iyi durumda oldukları, fakat alınabilir Zn bakımından noksan ve noksanlık görülebilecek alanların bulunduğu belirlenmiştir. Bitkilerin makro element kapsamları (N, P, K, Ca ve Mg) genelde iyi durumda olmasına rağmen, mikro element içerikleri bakımından özellikle Fe, Mn, Zn ve Cu yönünden noksanlıklar belirlenmiştir.Meyve ağırlığı 304.73?815.97 g, meyve eni 84.07?115.86 mm, meyve boyu 75.45?105.43 mm ve meyve kabuk kalınlığı 3.66?9.07 mm, meyve kabuk rengi ise kroma değerinin 39.39?61.64 ve hue değerinin 20.83?46.49 aralığında değiştiği tespit edilmiştir. Meyve suyundaki SÇKM miktarları % 14.0?18.2, C vitamini içeriği 13.2?84.7 mg/L ve antioksidan aktiviteleri ise EC50 değeri cinsinden 0.00704?0.01790 ml olarak belirlenmiştir. Çalışma kapsamında toprak ve bitki analiz sonuçları hem kendi hem de birbirleri ile olan ilişkileri açısından da incelenmiş ve istatistiksel açıdan farklılıklar belirlenmiştir.Sonuç olarak nar bahçelerinde bitki besleme açından sorun yaratabilecek yüksek toprak pH'ı ve kireç başta olmak üzere, düşük organik madde ve toprakta bitkiye elverişli Zn miktarlarının düşüklüğü dikkati çekmektedir. Bitkilerde ise Fe, Zn, Mn ve Cu noksanlıkları tespit edilmiştir, meyve kaliteleri bakımından ise bir sorun olmadığı belirlenmiştir.