Abstract:
Internet'in gelişimi ile ortaya çıkan yeni teknolojilerin ulaştığı noktada, artıkbilgi ve belge yönetimi/paylaşımı portal adı verilen ve ?süper site? olarak da bilinensanal ortamlarda gerçekleştirilmektedir. Portallar bilginin, ?arama? işlevi ile kolaycaulaşılabildiği farklı servislerden oluşurlar. Bu servisler, farklı amaçlara yönelik bilgive belge paylaşımının niteliğini farklı kullanıcı tiplerine göre uyarlayaraksağlayabilirler. Portalların, özellikle organizasyonel açıdan sağlayabileceğikolaylıklar ile kurumlar çalışma ortamlarının temel işlevlerini bu ortamlara taşıyarakkurumiçi bilgiye erişimi kolaylaştırma ve iş verimliliğini artırma hedeflerineulaşabilirler.Bu çalışmada Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı'nda belgeyönetimi için kullanılması tasarlanan; bunun yanında Akdeniz Üniversitesi TıpFakültesi öğrencilerine yönelik olarak tıbbi terimler sözlüğü ve akademik takvimservislerini içeren bir portal geliştirilmiştir. Belge yönetimi servisi, anabilim dalınınişleyişine özel belge kütüphaneleri (gelen evrak, giden evrak, vd.) ve belge çalışmaalanları (tez, ödev çalışma alanları) içermektedir. Ayrıca, kullanıcılara ?çalışmaalanı? olarak ayrılan bölümler bulunmaktadır. Bir kullanıcı çalışma alanı,kullanıcının tercihlerine göre uyarlanabilir niteliktedir ve kullanıcıya görev listesi,hatırlatmalar, duyurular gibi servisler verir. Tıbbi sözlük servisi tıbbi terimlerinanlamlarının Web üzerinden sorgulanmasına izin veren bir servistir. Bu servis tıpkıakademik takvim servisi gibi bir Web veritabanı uygulamasıdır. Akademik takvimservisi ise her akademik yıl için o yıl başlamadan belirlenen ders akışına, öğrencilereWeb üzerinden ulaşma imkanı sağlamaktadır. Portalın belge yönetimi servisi içinkullanılan temel platform, Microsoft SharePoint Portal Server (SPPS)'dır. Diğerservislerin ve Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalı'nın resmi Web sitesiningeliştirilmesi için ise ASP.NET, JavaScript, HTML gibi Internet teknolojilerininyanında veritabanı teknolojilerinden de yararlanılmıştır. Servislerin geliştirilmesinde3 katmanlı (three-tier) yazılım geliştirme mimarisi kullanılmıştır. Servisleringerektirdiği veritabanlarının veri modelleri ise Varlık- lişki modeli ile tasarlanmıştır.Bu çalışmada ayrıca tıbbi terimler sözlüğü servisinin, gerektirdiği veritabanıboyutunun giderek artması ile gerçekleştirdiği veritabanı işlemlerinin servisgecikmesine etkisi ölçülmüştür. Buna göre, farklı sayıda tıbbi terim saklayanveritabanları ile gerçekleştirilen ölçümler sonunda ortaya çıkan ortalama veritabanıişlem süresinin servis süresi dahilinde kabul edilebilir olduğu sonucuna varılmıştır.Bu çalışmada medikal bilgiye erişimi sağlayan servislerden oluşan bir portalgeliştirilmiştir. Bu prototip portala, Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi Anabilim Dalıçalışanları ve Tıp Fakültesi öğrencilerinin kullanımına yönelik, gerek eğitim gerekseakademik tabanlı yeni servisler eklenmesi planlanmaktadır. Bu amaçla, kullanıcılarınservis kullanım logları incelenecek, kullanıcıların servisleri kullanırken edindiklerideneyimler geribildirimlerle toplanacaktır.