Bucak (Burdur) güneybatısı otokon tersiyer birimlerinin organik petrografi ve organik fasiyes özellikleri

Abstract

Bu çalışma Bucak (Burdur) güneybatısı yöresindeki otokton Tersiyer birimlerin (Söbütepe, Karabayır ve Karakuştepe Formasyonları) organik petrografi ve organik fasiyes özellilerinin açığa çıkarılması amacıyla yapılmıştır. İnceleme alanında otokton ve allokton birimler bulunmaktadır. Otokton birimler Jura-Kretase yaşlı Beydağlan Formasyonu, Senomaniyen yaşlı Çiğdemtepe Formasyonu, Üst Paleosen-Alt Eosen yaşlı Söbütepe Formasyonu, Akitaniyen yaşlı Karabayır Formasyonu ve Burdigaliyen yaşlı Karakuştepe Formasyonu' dur. Allokton birimleri ise Likya Naplan ve Yeşilbarak Napı oluşturmaktadır. Söbütepe Formasyonu'na ait örneklerin toplam organik karbon miktarı % 0.1 dir. Keroj enleri Tip III organik madde türü olup amorf organik madde egemendir. Vitrinit yansıma değeri (0.47) ve Tmax (ortalama 427 °C) değerine göre birim olgunlaşmamış olup, diyajenez evresindedir. Formasyon C-CD organik fasiy esinde çökelmiştir. Düşük TOC değeri ve diğer verilerin değerlendirilmesi sonucunda birimin petrol türetme yeteneğinin olmadığı belirlenmiştir. Karabayır Formasyonu'nun ortalama TOC değeri % 0.1 1, egemen organik madde Tip II-III keroj en olup amorf organik maddeler egemendir. Tmax değeri ortalama 432 °C,vitrinit yansıma değeri 0.57 dir ve birim olgunlaşmamış-olgunlaşma başlangıcı aşamasındadır. Birim BC-C ve CD organik fasiyesinde çökelmiştir Rock-Eval piroliz verileri ile organik maddenin türü göz önüne alındığında formasyonun zayıf ana kaya olduğu ve petrol türetme yeteneğinin olmadığı belirlenmiştir. Düşük TOC değerine sahip (Ortalama % 0.10) Karakuştepe Formasyonu C ve CD organik fasiyeslerinde çökelmiştir. Keroj enleri Tip III organik madde türü olup amorf organik madde egemendir. Tmax değeri ortalama 434 °C, vitrinit yansıma değeri 0.59 olup birim olgunlaşmamış-olgunlaşma başlangıcındadır. Elde edilen petrografik ve jeokimyasal veriler sonucunda formasyonun petrol türetme yeteneğinin olmadığı, zayıf ana kaya olduğu sonucuna varılmıştır. GS/GS-MS analizleri oksik ortam koşullarını, Oleanane varlığı da Tersiyer yaşım desteklemektedir. İncelenen Tersiyer birimlerin organik petrografik, organik jeokimyasal ve organik fasiyes değerlendirmelerine göre kaynak kaya potansiyellerinin olmadığı sonucuna varılmıştır.