Özet:
Böbrek korteks dilimlerinde, amonyak yapımı üzerine nitrik oksidin etkisini incelemek amacıyla düzenlenen bu çalışmada 250-300 g ağırlığında, erkek Wistar sıçanların böbrekleri kullanılmıştır. Böbrek korteks dilimleri iki saat boyunca 37 °C, pH 7.4 olan krebs tamponu içinde, 95% 02 ve 5% C02 ile gazlandırılan ortamda inkübe edilmiştir. Glutaminsiz ve 1mM glutamin eklenen ortamda korteks dilimlerinin amonyak yapım ve sekresyonu ve nitrik oksit ve angiotensin M'nin etkisi çalışılmıştır. İki saat boyunca krebs tamponu içinde inkübe edilen böbrek korteks dilimlerinden ortama salgılanan amonyak miktarı 31.98 ± 1.76 |iM/g protein iken, amonyak öncül maddesi glutaminin inkübasyon ortamına eklenmesi ile amonyak salgısı 64.11 ± 2.6 p,M/g protein değerine yükselmiştir (p<0.001). 10"4 M L-NAME'in inkübasyon ortamına eklenmesi ile de amonyak salgısı önemli düzeyde artmıştır (99.14 ± 16.02|u.M/g protein p<0.01). 10"7M Angiotensin II ortam ve doku amonyağında önemli bir artışa neden olmuştur. Angiotensin II aracılı amonyak yapımındaki artış; L-NAME ve 10"4 M L- Canavanin ile endojen nitrik oksit üretiminin engellenmesinden ya da nitrik oksit donörünün (10"5 M SNAP) ortama eklenmesinden etkilenmemiştir. Kortek dilimlerinin kullandığı glutamin miktarları gruplar arasında önemli değişim göstermemiştir. Ancak glutaminin amonyağa dönüşüm oranı, ortama L-NAME ilavesi ile 0.87 ± 0.08 (mol/mol)'den 1.03 ± 0.04' e, Angiotensin II ilavesi ile de 0.98 ± 0.04'e yükselmiştir. İnkübasyon sonu ortam protein miktarı 1 mM glutamin varlığında anlamlı olarak yükselmiştir. Protein salgısında glutaminin neden olduğu bu artış, L-NAME ve Angiotensin II ile tamamen ortadan kalkmıştır. Angiotensin II ve L-NAME'in yaptığı inhibisyon, SNAP ilavesi ile ortadan kalkmış ve ortam protein miktarı kontrol seviyesine dönmüştür. Sonuç olarak bulgularımız: 1- Angiotensin M'nin sıçan böbrek korteks dilimlerinde hem amonyak yapımını hem de sekresyonunu stimüle ettiğini göstermektedir. 2- Amonyak salgılanmasında inhibitor bir etkiye sahip olan endojen nitrik oksitin angiotensin II aracılı amonyak yapımında rolünün olmadığını göstermektedir. 3- L-NAME ve angiotensin II varlığında amonyak/glutamin oranındaki önemli artış ve ortam protein miktarındaki azalış; bu iki ajanın amonyak metabolizması üzerine etkilerini glutamat dehidrogenaz yolağı üzerinden yaptıklarını göstermektedir.
