Türkiye'de kayıt dışı ekonomi ve Laffer eğrisi'nin belirlenmesi

Abstract

Türkiye'de uygulamaya konulan ekonomi politikalarının büyük bir bölümünden beklenilen neticeler alınamamaktadır. Bu nedenlerin başında mevcut kayıt dışı ekonominin varlığı gelir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de ekonomik belirsizliklere neden olan kayıt dışı ekonomi boyutunun belirlenerek, kayıt içi ve kayıt dışı olmak üzere ekonominin genelinde gelir vergisi hasılatını maksimize eden vergi oranlarını tespit etmektir. Bu çalışmada, gelir vergisi hasılatını maksimize eden gelir vergisi oranları, vergi incelemeleri neticesinde elde edilen ortalama kayıt dışı ekonomi oram kullanılarak, kuadratik regresyon modeli çerçevesinde ekonometrik olarak belirlenmektedir. Vergi incelemeleri yöntemi ile 1970-2000 döneminde hesaplanan kayıt dışı ekonominin büyüklüğü GSYİH'nın yüzde 53'üdür. Yapılan çalışmada kayıtlı ekonomide 1970-2000 döneminde ortalama optimal gelir vergisi oram yüzde 8 olarak bulunurken, kayıt dışı ekonomi dahil bütün ekonomide optimal gelir vergisi oranında bir değişiklik olmamış ve yüzde 8 olarak tespit edilmiştir.