Sirkadiyen ritmin anaerobik yüklenmelerde performansa olan etkisinin incelenmesi

Abstract

Araştırmamızın amacı; sirkadiyen ritmin anaerobik güç ve kapasite performansına etkisinin incelenmesidir. Ayrıca anaerobik güç ve kapasite performansının belirlenmesinde kullanılan Wingate'den en yüksek zirve güç ve ortalama güç değerlerinin elde edilebilmesi için test yükünün uygulama zamanının belirlenmesidir. Araştırmamıza 17 ila 23 yaşlan arasındaki (19.14 ± 1.62) 50 erkek üniversite öğrenci adayı gönüllü olarak katılmıştır. Deneklere, Wingate testlerinde kilogram başına 75 gr. yük uygulanmıştır. Toparlanmanın sağlanması için denekler, her Wingate testinden sonra 48 saat süreyle dinlendirilmiştir. Wingate testinde yük uygulama zamanının belirlenebilmesi için yapılan ön testlerde deneklerin ısınma sırasında, bisiklet ergometresinde maksimum tekerlek hızları belirlenmiştir. Test yükleri, denekler daha önce belirlenen maksimum hızlarının %60, %80 ve %100'üne ulaştığında uygulanmıştır. Her üç hız yüzdeliğinden elde edilen zirve güç ve ortalama güç değerleri karşılaştırıldığında %80'lik hız yüzdeliği lehinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir (p<0.01). Wingate'de, ısınma sırasında maksimum tekerlek hızının belirlenerek testin en yüksek tekerlek hızının %80'inde başlatılması önerilmektedir. Bununla birlikte, anaerobik güç ve kapasitedeki günlük değişimleri belirleyebilmek için sabah (07:30 ila 09:30 saatleri) ve akşam (17:00 ila 19:00 saatleri) saatlerinde deneklere Wingate uygulanmıştır. Zirve, ortalama ve minimum güçte sabah-akşam farkı anlamlı bulunmuştur (p<0.01). Akşam testlerinden elde edilen zirve güç değeri %3.3, ortalama güç değeri %7.9 ve minimum güç değeri ise %13.2 oranında sabah testlerine göre daha yüksek tespit edilmiştir. Ayrıca istirahat, test sonrası ve toparlanma nabızları da akşam daha yüksek değerlerdedir. Bu bulgulara göre sirkadiyen ritim, anaerobik yüklenmelerde performansı etkilemektedir. Akşam yapılan Wingate testlerinde anaerobik performansın artış gösterdiği tespit edilmiştir.