İnsan plasentasında fibronektin ve matriks metalloproteinozlarının dağılımı : doku düzenlenmesi ve trofoblast invazyonu açısından rolleri

Abstract

Maternal dokuların invazyonu esnasında fetal trofoblast hücreleri tümör matrikslerine benzeyen bir matriks (matriks-tip fibrinoidi) salgılar. Bu matrikste bulunan fibronektin izoformlarının (Fni) ve matriks metalloproteinazlarının (MMP) trofoblast invazyonu esnasında önemli roller oynadıkları düşünülmektedir. Ayrıca yine bu matrikste yer alan ve "i" kan grubu antijenini taşıyan fibronektin benzeri küçük moleküllerin, annenin immun cevabını suprese ettikleri yönünde spekülasyonlar vardır. Bu çalışmanın amacı maternal ve fetal dokular tarafından plasentasyon esnasında üretilen diğer matriksler ile trofoblast matriksi arasındaki farklılıkların ortaya konmasıdır, özellikle ekstraselüler matrikslerde Fni ve MMP'larının dağılımlarına odaklanılmıştır. Ayrıca "i" kan grubu antijenini taşıyan küçük fibronektin benzeri moleküllerin matriks-tip fibrinoidinden izolasyonu ve karakterizasyonu hedeflenmiştir. İnsan term plasentasının farklı bölgelerinden örnek dokular toplanmıştır ve immunohistokimyasal yöntemler kullanılarak, Fni (genel, hücresel ve onkofetal) ve MMP (MMP-2, -3, -9) belirlenmiştir. Ayrıca bu dokulardaki matriks elemanları çok basamaklı bir protokol ile ekstrakte edilmiştir. Fni varlığı SDS-PAGE ve Western blot, MMP aktiviteleri de jelatin substratlı SDS-PAGE (zimografi) yöntemleri ile gösterilmiştir. Elde edilen sinyaller dansitometrik ölçümler olarak taranmış ve değerlendirilmiştir. Fetal membranlardan hazırlanan ekstraktlarda ufak fibonektin benzeri olan "i" kan prekürsör antijenini taşıyan proteinler jelatin-agaroz kolon kromatografisi ve afinite kromotografileri ile ayrıştırılmaya çalışılmıştır. Hemen hemen çalışılan tüm örnek dokularda farklı Fni ve MMP'na ait reaktivite ve aktiviteler saptanmıştır. Bu moleküller değişen oranlarda ve beraber ekstrakte edilebilmişlerdir. Hücresel ve onkofetal fibronektinler, ve MMP-2 için en güçlü reaksiyonlar özellikle trofoblastların, maternal dokuları invaze ettikleri bölgelerde bulunmuştur. Ayrıca MMP-9'un verdiği en yüksek enzimatik aktiviteler fetal ve maternal dokuların temas noktalarında belirlenmiştir. Bu MMP'ın doğum esnasında plasentanın uterus duvarından ayrılmasındaki rolüne işaret etmektedir, "i" kan grubu antijenini taşıyan küçük fibronektin benzeri moleküllerin biyokimyasal izolasyonu ve pürifikasyonunda kullanılan yöntemlerle elde edilen verilerin anlamlılıkları spesifite açısından tartışılarak, literatürde rapor edilen sonuçların gerçeği ne ölçüde yansıttıkları yorumlanmıştır.