Kibyra Pantheon'u ve teritoryumundaki kültler

Abstract

Bu çalışma Burdur ili Gölhisar ilçesinde konumlanan Kibyra kenti ve adını ilgili kentten alan bölge / teritoryum içerisinde saptanmış olan epigrafik materyaller üzerinden antikçağda yaşamış olan halk, topluluk ve bireylerin inançlarını saptamayı amaçlar. Özellikle bireylerin inançlarına konu tanrı ve tanrıçalara olan inancın temeli, ilgili tanrılara hangi amaçla tapınım gereksinimi duyduklarını, bu inançların kent yaşanmında resmî birer inanç / kült kabul edilip edilmedikleri hususlarına dikkat çekilmektedir. Çalışma bunun yanı sıra antikçağda yaşamış olan halk, topluluk ve bireylerin artlarında inançlarına dair bıraktıkları materyal kültür kalıntılarını da biraraya toplayarak bütüncül bir değerlendirme yapmayı hedeflemektedir. Bu nedenle dört farklı halk ve kültürü – Lydia, Pisidia, Hellen ve Solym – barındıran Kibyra kenti ve teritoryumundaki kült ve külte ilişkin veriler öncelikle yazıtlar üzerinden incelenmiş, ardından külte ilişkin veri takibi yapılabilecek sikkeler üzerindeki betimler, tapınak ve diğer buluntularla tüm veriler desteklenmiştir. Gerek kent içinde gerekse kırsalında Roma İmparatorluk Dönemi öncesine uzanan veri yetersiz olsa da saptanan inançlara neden inanıldığı açıklanmaya ve bu inançalrın daha erken dönemdeki varlıklarına ilişkin yorumlar getirilmeye çalışılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda kent ve kentin egemenlik alanındaki halkların tanrıları nasıl adlandırdıkları ve etnisiteler üzerine de bir dizi yorum getirilmiştir.