Kıbrıs'ta Lusignanlar döneminde çok kültürlülük

Abstract

Bu doktora tezi, kurulduğu 1192 yılından Venedik idaresine geçtiği 1489 yılına kadar Kıbrıs Lusignan Krallığı'nda çokkültürlülük meselesini incelemektedir. Odak noktası, adadaki çokkültürlü yapıyı tanımlamak ve bir kültürel çeşitlilik listesi sunmaktan ziyade bu farklı kültürden insanların nasıl bir arada yaşadıkları üzerinde bir fikir geliştirmektir. Dolayısıyla farklı kültürden insanların birbirlerini nasıl gördükleri, hangi kimliklerle tanımladıkları ve ötekilerin sınırlarına ne şekilde ve hangi koşullarda geçtikleri konusuna eğilmektedir. Doğu Akdeniz'de ticaret, hac, göç gibi nedenlerden dolayı oldukça işlek bir coğrafi konumda olması ve Akdeniz'in siyasi kontrolünde kilit rol oynaması Kıbrıs'ın her daim heterojen ve kompleks bir toplumsal yapıya sahip olmasına yol açmıştır. Guy de Lusignan'ın izlediği iskân politikası ve 1291 yılında Akkâ'nın Müslümanlar tarafından ele geçirilmesi insan hareketliliğini teşvik etmiş, adadaki kültürel çeşitliliği arttırmıştır. Bu çalışmada farklı kültür gruplarına sahip insanların birbirleriyle ilişkileri, kimliğin bu süreçteki rolü ve mahiyeti, faydacı ve durumsal seçimlerin kültürel sınırların esnetilmesindeki işlevi göz önünde bulundurularak ele alınmaktadır. Adada yaklaşık üç yüz yıl süren Lusignan hâkimiyeti altında farklı kültürel arka plandan gelen insanların geliştirdikleri ortak yaşam pratikleri krallık kanunları, kilise konsil kayıtları, papalık mektupları, noter kayıtları ve seyyahların anlatıları ışığında incelenmektedir. Alandaki kültür çalışmalarına yeni bir bakış ve kavrayış getirmeyi hedefleyen bu çalışma aynı zamanda hem Kıbrıs hem de Doğu Akdeniz bölgesinin geç Ortaçağ'daki sosyo-kültürel dinamiklerini daha yakından tanımayı ve anlamlandırmayı hedeflemektedir.