Organize sanayi bölgelerinde sürdürüleblir kentsel dönüşümün mevzuat, maliyet ve uygulanabilirlik açısından değerlendirilmesi (Konya ili örneği)

Abstract

Kentsel dönüşüm uygulamaları kent merkezlerinde sıklıkla uygulanmaktadır. Bu uygulamalar özellikle deprem kuşağında yer alan ülkemizdeki riskli yapı stokunun güncellenmesi için hayati bir öneme sahiptir. Ancak aynı şekilde tasarım ve kullanım ömürlerini tamamlamış sanayi yapıları için kentsel dönüşüm uygulamaları yaygınlaşmamıştır. Ayrıca sanayi bölgelerinde yer alan eski sanayi yapıları modern üretime mekân sağlayacak teknik özelliklere de sahip değildir. Bu nedenle Covid 19 pandemisi sonrası değişen ve kapasite kullanımının artırılmasının son derece önem kazandığı günümüzde eski yapıların bu ihtiyaçlara cevap verebilmesi mümkün değildir. Son dönemde artan enerji maliyetleri üretim maliyetlerini de olumsuz etkilemektedir. Küresel piyasalarda rekabet edebilmek için üretim maliyetinin düşürülmesi gereklidir. Bu nedenle de enerji sarfiyatlarında tasarruf edilmesi sanayi üretimleri için kritik öneme sahiptir. Çalışma kapsamında örneklem için Konya Organize Sanayi Bölgesinde yer alan 2. Genişleme bölgesi örneklem için seçilmiştir. Eski sanayi yapıları güncel mevzuatlara göre yeniden analiz edilmiş ve yetersiz performansa sahip oldukları için çeşitli kriterle tekrardan inşa edilmelerinin maliyetleri incelenmiştir. Yeni yapılacak yapıların cephe ve çatılarında maksimum enerji tasarrufu sağlayacak bina kabuğu oluşturulmuştur. Enerji kayıplarının yanında yeni inşa edilecek sanayi yapılarının parsellere yerleşim planları güneş ışığı verimine göre yapılmış ve çatılarına fotovoltaik sistemler entegre edilmiştir. Ayrıca yağmur suyu, atık su ve gri su gibi altyapılar için optimum tasarım şartları ortaya konularak suyun geri kazanımı hakkında çalışmalar ortaya konulmuştur. Bütün bu uygulamalarla sürdürülebilir, enerji tasarruflu ve çevreye duyarlı sanayi yapıları tasarlanması hedeflenmiştir. Aynı zamanda ülkemizde yer alan organize sanayi bölgelerinde ada bazlı bir kentsel dönüşüm planı ortaya konulmuştur.