Güneybatı Türkiye'de geç holosen (M Ö.1500- M S.1500) iklim kayıtlarının mağara çökelleri ile araştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında, Antalya, GB Türkiye'de bulunan Molla Deliği Mağarası'ndan alınan bir dikit kullanılarak, geç Holosen (MS 1500 – MÖ 1500) süresince meydana gelen iklim değişikliği izleri araştırılmıştır. Yüksek çözünürlüklü vekil verilerin sağlanması için Mol-2 dikiti üzerinde bir dizi jeokimyasal analizler uygulanmıştır. Yaşlandırma analizleri için Uranyum-serileri yöntemi gerçekleştirilmiştir. Geçmiş hidrolojik koşulları belirleyebilmek için ise duraylı izotop ölçümleri (δ18O ve δ13C) uygulanmıştır. Mol-2 dikiti üzerinde toplam üç adet yaşlandırma, 211 adet duraylı izotop analizi yapılmıştır. Mol-2 dikiti üzerindeki analitik uygulama sonuçlarına göre, Mol-2 dikiti günümüzden önce (GÖ) 1.728±0.034 yıl ile GÖ 3.578±0.056 aralığında çökelmiştir. Duraylı izotop analiz sonuçlarına göre Mol-2 dikitinin δ18O değerleri -4.56‰ ile -5.83‰ arasında değişirken, δ13C değerleri -7.12‰ ile -9.28‰ arasında değişmektedir. Yaşlandırma analizlerine göre Mol-2 dikiti geç Holosen süresince meydana gelen değişimleri yansıtmaktadır. Mol-2 dikitine ait δ 13C verileri efektif nemde meydana gelen değişimleri kaydetmiş olup, δ18O değerleri yağışta meydana gelen değişimleri yansıtmaktadır. Sonuç olarak, Mol-2 dikitinden elde edilen tüm vekil veriler Antalya bölgesi için güvenilir paleoiklim verisi olarak yorumlanmıştır.