Sıkı geçme bağlantılarında çentik etkisinin sayısal olarak incelenmesi

Abstract

Makine elemanlarında, mil-göbek bağlantılarından bir tanesi sıkı geçme bağlantılarıdır. Sıkı geçme bağlantıları, yatak burçlarında, volanlarda, rulmanlarda, millere takılan pompa çarklarında, valf yuvalarında, dişli-mil bağlantıları gibi çeşitli mühendislik uygulamalarında tercih edilmektedir. Çentik etkisi, bağlantı elemanlarında önemli bir problemdir. Çünkü bağlantının dayanımını azaltmaktadır. Bu sebeple, çentikler parçada bulunan hasar olarak da nitelendirilebilirler. Sıkı geçme bağlantılarında, mil ve göbeğin temas ettiği yüzeylerde, göbek kenarlarında çentik etkisi bulunmaktadır. Bu çalışmada, sıkı geçme bağlantılarında çentik etkisinin sayısal olarak incelenmesi üzerinde çalışılmıştır. Yapılan çalışmalar incelendiğinde, sıkı geçme bağlantılarında deneysel, analitik ve sayısal incelemelerin yapıldığı görülmektedir. Fakat tez konusuna yönelik doğrudan yapılmış olan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Çalışma kapsamında, mil-göbek bağlantısının modellemesi ve sayısal çözümlemesi ANSYS Student 2022 ile gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçları elde edildikten sonra, çentik etkisi faktörü hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda, tasarımcılar sıkı geçme bağlantılarında belirtilen çaplar için hazırlanan tablolarda teorik gerilme yığılması faktörünü ve çentik etkisi faktörünü bulabileceklerdir.