Çok değişkenli istatistiksel metotlar yardımıyla veri analizinin değerlendirilmesi ve bir uygulama

Abstract

Çok değişkenli istatistik yöntemleri birçok disiplinlerde sıkça kullanılmaktadır. Güncel hayatta karşılaşılan problemler ve bilimsel araştırmanın temelleri çoğunlukla çok değişkenlidir. Durum böyle olunca araştırmalar çok değişkenli fonksiyonlar üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı, çok değişkenli fonksiyonlar üzerindeki istatistik yöntemlerinin incelenmesidir. Çok değişkenli istatistik metotları olarak bilinen bu metotlar adım adım incelenmiş ve araştırmanın ikinci kısmında örnek bir veri üzerinde uygulama yapılmıştır. Araştırmanın birinci kısmında çok değişkenli istatistiklerin neler olduğundan bahsedilmiştir. Araştırmanın ikinci kısmı uygulama da kullanılan veriler Elazığ'ın Ağın ilçesinde bulunan deri fabrikası etrafından alınmış 32 adet sediman örneklerinin (EADF) kimyasal özelliklerine aittir. Alınan bu sediman örneklerinin verileri Excel programında düzenlenerek SPSS programına aktarılmıştır. Aktarılan bu veriler ile çok değişkenli istatistikler SPSS programında analiz edilmiştir. İlk olarak bu sediman örneklerinin tanımlayıcı istatistiklerine bakılmıştır. Verilere analizlerin uygulanabilmesi için öncelikle Elazığ'ın Ağın ilçesinde bulunan deri fabrikası etrafından alınmış sediman örneklerine ait bu verilerin normal dağılıp dağılmadığı kontrol edildi. Normallik için analizler yapıldıktan sonra bu veriler için çok değişkenli istatistiklere bakılmıştır.