Patara lahitleri

Abstract

Patara Antik Kenti'ndeki nekropol ve mezarlık alanlarında yer alan lahitlerin belgelenerek bir katalogda toplanması, kent planına işlenmesi, karşılaştırma yöntemiyle tipolojik olarak değerlendirilerek bir kronoloji ortaya konulması bu çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır. Arazi çalışmaları ve Patara Kazıları arşivinde gerçekleşen çalışmalar neticesinde toplam 150 adet podyum, tekne, kapak ve bunlara ait parçalar kataloglanmıştır. Girlandlı, yarım fabrikasyon ve bezemeli/figürlü lahitler çalışma kapsamı dışında tutulmuştur. Öncelikle Patara Antik Kenti'ndeki erken araştırmalar, arkasından da nekropollerde gerçekleşen kazı çalışmaları, yüzey araştırmaları ve yayın çalışmaları kısaca özetlenmiştir. Ardından nekropol tanımı yapılarak, diğer araştırmacılar tarafından Likya Bölgesi ve diğer bölgelerde yapılan nekropol çalışmaları kısaca değerlendirilmiştir. Patara nekropolleri ve mezarlık alanları topoğrafik olarak tarif edilmiştir. Kente ulaşımı sağlayan antik yolların nekropollerle ilişkisi incelenmiştir. Lahitlerde kullanılan malzeme ve yapım tekniği hakkında bilgiler üçüncü bölümde toparlanmıştır. Dikkat çekici ilk bulgu Patara'da tespit edilebilen toplam lahit sayısının, bölgenin başka kentleriyle karşılaştırıldığında az olmasıdır. Ama kentin en önemli nekropollerinden Liman Nekropolü'nün bugün bir bataklık altında kalması aslında beklenilecek sayının bunun çok daha üzerinde olduğunu göstermektedir. Likya'nın bilinen tüm lahit tipleri Patara'da temsil edilmektedir. Diğer taraftan, daha önceki araştırmacıların tahmin ettiği gibi, Patara'da üçgen alınlıklı kapağa sahip lahitler çoğunluğu oluşturmaktadır. Bunda Patara'nın bir liman kenti olması önemli bir rol oynamaktadır. Sadece 16 adet lahit için yazıtlar ve buluntular üzerinden yaklaşık bir tarihleme yapılabilmiştir. Bunların iki adedi Geç Hellenistik Dönem'e aitken, yaklaşık 20 adedi de tipolojik ve stilistik olarak yine bu döneme ve Erken Roma Dönemi'ne tarihlendirilmiştir. Ama lahitlerin büyük bir çoğunluğu MS 2. yüzyılın ikinci yarısına ve 3. yüzyıla tarihlenmektedir.