Tedarik zinciri yönetiminde yapay zeka tabanlı talep tahmini: bir tekstil firmasında uygulama

Abstract

İşletmeler, günümüz küreselleşen dünyada artan maliyetler ve dijitalleşme sonucu değişen rekabet koşullarına karşı ayakta kalabilmek için karşılaştıkları çeşitli sorunlara etkin çözümler üretip karar vermek zorundadırlar. Bu bağlamda Tedarik Zincirini doğru yönetmek çok önemlidir. Sürprizlerle karşılaşmamak, maliyetleri önceden belirleyip öngörmek ve bu öngörüleri tutarlı kılmak tahmin ile mümkün olur. Talep tahminlerinin yüksek doğrulukla elde edilmesi, tüm tedarik zinciri yönetimi süreçlerinin başarısı için kilit bir faktördür. Yaşanan küresel pandemi sebebiyle ülkeler arası seyahat ve ticari faaliyetlere getirilen kısıtlamalar en büyük değişikliklerin tedarik zincirinde yaşanmasını sağlamıştır ve tedarik zinciri yönetimini olumsuz etkilemiştir. Bu etkiler otomotiv yedek parça sektöründen gıda sektörüne, tekstilden turizme kadar birçok sektörü uzun süre etkilemeye devam etmiştir. Bu yüzden en çok etkilenen sektörlerden biri olan tekstil sektöründe değişen talebin doğru ve hızlı bir şekilde tahmini işgücü ve kaynak planlamalarının etkin bir şekilde yapılması açısından önem arz etmektedir. Tahminin amacı işletmelerin gelecekte karşılaşabilecekleri durumları önceden öngörmek, çeşitli veri ve teknikleri kullanarak önceden önlemler alınmasını sağlamaktır. Bu sebeple yapılan çalışmada, istatistiksel talep tahmin yöntemlerinden yapay sinir ağları kullanılarak işletmeye bir tahmin modeli önerilmiştir. Çalışmada, tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir işletme ele alınmıştır. Tekstil sektöründe faaliyet gösteren firmanın 2018-2021 yılları arasındaki satış verileri alınarak araştırmaya dahil edilmiştir. MATLAB programı ile satış verileri kullanılarak tahmin modeli oluşturulmuştur. Eğitim verileri ile çıktı verileri karşılaştırılmıştır. Uygulama sonrası yapılan hata testi sonuçları, modelin yaptığı tahminlerin güvenilir ve tutarlı olduğunu göstermiştir.