Evlilik benzeri birlikte yaşam modellerinin feminist hukuk perspektifinden incelenmesi: Antalya örneği

Abstract

Bu çalışmada, kadınların evlilik benzeri birlikte yaşam modellerini nasıl deneyimlediklerini anlamak amacıyla öncelikle dünyada ve Türkiye'de evlilik benzeri birlikte yaşam modellerini konu alan kavramsal yaklaşımlar ele alınmıştır. Çalışma süreci boyunca kuramsal yaklaşım olarak feminist hukuk perspektifinden faydalanılmıştır. Bu çerçevede niteliksel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada fenomenolojik araştırma deseni ve feminist perspektif dikkate alınarak on kadınla yüz yüze derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Kadınların evlilik benzeri birlikte yaşam modellerini nasıl anlamlandırdıklarını tespit etmek amacıyla kadınların anlatıları, çalışmada belirlenen araştırma soruları etrafında değerlendirilmiştir. Görüşmelerle elde edilen veriler sonucunda evlilik benzeri birlikte yaşam modellerinin yorumlandığı üç ana tema belirlenmiştir. Evlilik benzeri birlikte yaşam modellerinin tercih nedenleri, evlilik ile evlilik benzeri birlikte yaşam modelleri arasındaki ilişki ve evlilik benzeri birlikte yaşam modellerinin toplumsal yönü olarak sınıflandırılarak üç başlık altında bu birlikteliklerin deneyimlenme biçimleri feminist perspektiften irdelenmiştir. Çalışmanın bulguları evlilik benzeri birlikte yaşam modellerinin tercih nedenlerinde önceki evlilik deneyimlerinin önemini göstermektedir. Eğitim ve ekonomik koşullardaki değişimler, kadınların bu birlikteliklerde toplumsal cinsiyet rollerini farklı algılamasına ve deneyimlemesine sebep olmaktadır. Nitekim hukuk ve sosyal güvenlik alanlarında temel bir düzenleme olmadıkça kadınların bu birlikteliklerinde de mağduriyet riski taşıdıkları dikkat çekmektedir.