Ortaokul öğrencilerinde fen bilimleri başarısını yordayan değişkenlerin farklı modellerle incelenmesi

Abstract

Fen bilimleri ders başarısını yordayan doğrudan ve dolaylı etkilerin belirlenmesini amaçlayan bu çalışma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın çalışma grubu Antalya ili Muratpaşa ilçesinde öğrenim gören 338 sekizinci sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Cinsiyet, anne-baba eğitim durumu ve fen öğrenmeye ayrılan zaman bağımsız değişkenleri ile ilgi aracı değişkenini oluşturan 6 faktör, öz-yeterlik aracı değişkenini oluşturan 3 faktör, kaygı aracı değişkenini oluşturan 3 faktör ve daimi bilim öğrenme motivasyonu aracı değişkeni faktörü analize dâhil edilerek değişkenler arasında basit doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon bulguları anlamlı olan değişkenler ile kurulan modellerdeki aracı değişkenlerin aracılık etkilerinin anlamlılığı Sobel, Aroian ve Goodman testleri ile incelenmiştir. 4 aracı değişkene ait toplam 13 faktörden cinsiyet bağımsız değişkeni için 4 faktör, anne eğitim durumu bağımsız değişkeni için 3 faktör ve fen öğrenmeye ayrılan zaman bağımsız değişkeni için 10 faktörün ders başarısına aracı etki gösterdiği belirlenmiştir. Bu doğrultuda 17 aracılık modeli kurulmaktadır. Aracılık etkisinin belirlenmesinde bir diğer yöntem olan VAF değerleri incelendiğinde ise aracı etki gösteren model sayısı 5'tir. Modele aracı değişken eklendikten sonra bağımsız değişkendeki etkinin düşüşün anlamlı olup olmadığını ve aracılık etkisinin anlamlılığını test eder.