Aerop-anaerop antrenmena bağlı meydana gelen değişimlerin laboratuvar ve alan testleri ile saptanması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, farklı antrenmanlara bağlı meydana gelen bazı kan parametreleri (La ve NH3) değişimlerinin laboratuvar (Wingate) ve alan testleri (Margaria-Kalamen 50 yard koşu ve 400 m koşu) ile saptanmasıdır. Araştırmamıza, çeşitli spor branşları ile uğraşan, fakat düzenli antrenman yapmayan 12 (Lgrup) ve hiçbir spor branşı ile ilgilenmeyen antrenmansız 13 (2.grup) denek gönüllü olarak katılmışlardır. Deneklerin yaş ortalamaları 20.45±1.68 arasındaydı. Wingate ve 400 m koşu testi öncesinde ve toparlanmanın 5.dk.'sında alınan venöz kan örneklerinden plazma La ve Nhb konsantrasyonlarının değişiklikleri, nabız, yorgunluk endeksi ve performans gelişimleri incelenmiştir. Wingate anaerobik güç testinin performans değerleri olan max.güç, ort.güç ve min.güç ile yorgunluk endeksi değişimleri gözlendi. 1. gruba anaerop, 2. gruba ise aerop+anaerop karakterde haftada 2 gün olmak üzere 8 hafta süreyle antrenman yaptırıldı. Antrenmanlar sonrasında testler tekrarlandı. Her iki test protokolü için alınan venöz kan örnekleri Johnson&Johnson kuru sistem kidleri kullanılarak Johnson&Johnson'nın Ektachem 750xRC analyzer cihazında çalışıldı. Plazma kanda normal değerler; La için 0.7-2.1 mmol/L, NH3 için ise 30-86 nmol/L'dir. Araştırmamızın sonucunda; antrenmanlar sonrasında Wingate testi plazma La ve NH3 konsantrasyonları aerop+anaerop karakterde antrenman yapanlarda anaerop karakterde antrenman yapanlara göre yüzde olarak daha çok düşük değerler göstermiştir. ES'nda La için %5.9 (15.09±2.61, 14.20+2.40), NH3 için ise %22.22 (140.23±33.14, 171.38±44.22) oranında olmuştur. Margaria-Kalamen ve 400 m koşu performansında her iki grupta da anlamlı fark bulunmuştur (p<0.01, p<0.05). Antrenmanların uyumuna bağlı olarak Margaria-Kalamen testinde anaerop karakterde antrenman yapan grup % 8.9 (6.30±0.31, 5.74±0.26), aerop+anaerop karakterde antrenman yapan grup ise %7.99 (6.51 ±0.41, 5.99±0.27) oranında gelişim göstermiştir. 400 m koşu testinde ise anaerop karakterde antrenman yapan grup%8. 15(68.67+7.58, 63.08+3.96), aerop+anaerop karakterde antrenman yapan grup %7.31 (75.85 +9.48, 70.31+7.58) oranında bir gelişim göstermiştir. Anaerop karakterde antrenman yapan grupta dinlenik nabız değerleri 400 m koşu testinde %3.89 (81.33±9.55, 78.17±6.15), wingate testinde ise %16.83 (79.67±8.94, 66.83±9.48) oranında düşüş göstermiştir. Antrenmanlara uyuma göre Wingate anaerobik güç testi sonrası yorgunluk endeksi değerleri Aerop anaerop antrenman yapan grupta %7.33 (48.50±8.31, 45.02±5.52) oranında düşüş göstermiştir. Sonuç olarak; performans artışına sebep olabilecek yüklenmeler sonucu organizmada meydana gelecek metabolik değişikliklerin (La ve NH3 gibi) uyum düzeyini belirlemede kullanılabilmesi için daha sık bir frekansla antrenman yaptırılması uygun olacaktır. Net sonuçlar elde etmek için program dışı aktivitelerden uzak tutulması gereklidir. Başlangıç performans düzeyi gelişim düzeyini etkilemektedir. Salt anaerop güç ve kapasite geliştirmeye yönelik çalışmalarda aerop+anaerop karakterde antrenmanlarda yaptırılmalıdır.