Ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin bazı demografik özelliklere göre incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin demografik alanda yer alan çeşitli değişkenler açısından incelenerek tespit edilen sonuçlardan hareketle alanyazınına katkı sağlamaktır. Araştırmanın sorularını cevaplamak ve hipotezlerini test etmek amacıyla nicel araştırma modellerinden tarama modeli kullanılmıştır. Öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini ölçmeye yönelik hazırlanmış olan ankete vermiş oldukları cevaplarla cinsiyet, anne-baba öğrenim durumu, sınıf düzeyi, okul türleri ile eleştirel düşünme beceri düzeylerine göre bir ilişkinin olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın evrenini Antalya ili oluştururken örneklemini ise Antalya ilinin merkez ilçeleri olan Aksu, Döşemealtı, Kepez, Konyaaltı ve Muratpaşa oluşturmuştur. Random olarak belirlenen beşi devlet okulu, üçü özel okul olmak üzere toplam sekiz okulda yer alan 5, 6 ve 7. sınıf düzeylerindeki toplam 416 öğrenciye "eleştirel düşünme becerisi testi" uygulanmıştır. Dr. Öğr. Üyesi Eray Eğmir'in "Eleştirel Düşünme Becerisini Ölçmeye Yönelik Bir Başarı Testi Geliştirme" isimli çalışması için geliştirmiş olduğu ve KR-20, KR-21 değerlerinin sırasıyla 0,61 ile 0,63 güçlük indeksi 0,37, ayırt edicilik indeksi ise 0,32 bulunan 25 maddelik ölçme aracından alınmıştır. Bu ölçme aracından evren ve örneklem özellikleri dikkate alınarak 15 maddesi kullanılmıştır. Verilerin analiz edilmesinde SSPS 21.0 kullanılmış, istatistik teknikleri olarak da bağımsız t-testinden ve tek faktörlü varyans analizinden (ANOVA) yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda öğrencilerin cinsiyetlerine, sınıf düzeylerine, anne-baba eğitim durumlarına göre anlamlı olarak bir farklılığın oluştuğu ancak devlet okulu-özel okul karşılaştırmalarında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmüştür.