Abstract:
Bu çalışmanın amacı, çalışanların yöneticilerine duydukları güvenin ve örgütsel adalete ilişkin algılamalarının, örgütsel vatandaşlık davranışının oluşumundaki rolünü araştırmaktır. Bunun için sosyal mübadeleye dayalı bir model geliştirilmiş ve bir otel örgütünde yapılan alan araştırması ile model test edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada iki ayrı anket kullanılmıştır. BİFİnci anket vatandaşlık davranışı ifadelerini içeren iki ölçekten oluşmaktadır. İkinci anket ise örgütsel adalet ve güven ile ilgili çok sayıda ölçekten yararlanılarak hazırlanmıştır. Araştırmanın birinci aşamasında birinci ankette yer alan iki ayrı vatandaşlık davranışı ölçeğinin güvenilirlikleri ve geçerlilikleri karşılaştırılmış ve elde edilen bulgular ışığında seçilen bir vatandaşlık davranışı ölçeği ikinci aşamadaki analizlerde kullanılmıştır. İkinci aşamada ise seçilen vatandaşlık davranışı ölçeği ile örgütsel adalet ve güven ifadelerinin yer aldığı anket analize dahil edilmiştir. Vatandaşlık davranışı ölçeği departman yöneticilerine uygulanmış ve her yöneticinin kendi departmanında çalışan kişilerin vatandaşlık davranışlarını ayrı ayrı değerlendirmesi sağlanmıştır. Örgütsel adalet ve güvenle ilgili ifadelerin yer aldığı ikinci anket ise çalışanlara uygulanmış ve her çalışanın kendisinin vatandaşlık davranışını değerlendiren departman yöneticisine duyduğu güven ve organizasyonun adaletine ilişkin algılamaları belirlenmeye çalışılmıştır. İkinci aşamada yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre, adalet ve vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkide aracı role sahip olduğu belirtilen güven değişkeninin, bu konumu çok güçlü değildir. Ancak, ölçeklerin güvenilirlik değerlerine ve adalet/güven/vatandaşlık faktörleri arasındaki ilişkinin varlığına yönelik bulgular, daha sonraki çalışmalara ışık tutacak niteliktedir.