Kavun (Cucumis melo L.)'da nitelikli hat geliştirilmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi araştırma ve uygulama arazisinde nitelikli hat geliştirilmesine yönelik olarak yürütülen bu araştırmada, F3 aşamasında bulunan Kırkağaç ve Galia kavun tiplerine ait 61 genotip ile kontrol çeşidi olarak 4 Galia ve 8 Kırkağaç tipi kavun çeşitleri kullanılmıştır.Araştırma süresinde UPOV kriterlerine göre fide döneminde; çıkış oranı (%), fide kalınlığı (mm), fide boyu (cm), gerçek yaprak sayısı (adet/bitki), hipokotil uzunluğu (cm) ve kotiledon uzunluğu (cm), bitkilerde; ana gövde kalınlığı (mm), boğum arası uzunluk (cm), bitki gücü, yapraklarda; yaprak şekli, yaprak rengi, yaprak lobluluğu, yaprak ayası uzunluğu (cm), yaprak ayası genişliği (cm), yaprak sap uzunluğu (cm), yaprak sap kalınlığı (mm), yaprak sapı tüylülüğü ve yaprak kenarında dişlilik, çiçeklerde; dişi çiçek açma zamanı, dişi çiçekte erkencilik, çiçek tipi ve çiçek rengi, meyvelerde; meyve büyüklüğü (g), meyvede olukluluk, meyvede mühürlülük, meyve zemin rengi, ikincil meyve kabuk rengi, meyve yüzeyi, meyve sapında kopma, meyve et rengi meyve kabuk rengi (L, C, H), meyve et rengi (L, C, H), çiçek izi şekli, meyve şekli, meyve kabuk kalınlığı (mm), meyve sap uzunluğu (mm), meyve sap kalınlığı (mm), meyve boyu (cm), meyve eni (mm), meyve et kalınlığı (mm), tohum evi çapı (mm), meyve et sertliği (kg/cm2), meyve sularında; SÇKM (%) ve pH, tohumlarda; 1000 dane ağırlığı (g), tohum eni (mm), tohum boyu (mm) ölçüm ve gözlemleri incelenmiştir. Fide boyu, gerçek yaprak sayısı, hipokotil uzunluğu, kotiledon uzunluğu, fide kalınlığı bakımından Galia tipinde en yüksek değerler sırasıyla H-29, EZ-18,H-32, EZ-10 genotiplerinde bulunmuş, Kırkağaç tipinde ise EL-28, EL-28, TON-19, HNF-8 ve AY-18 genotiplerinde belirlenmiştir. Galia kavunlarında meyve ağırlığı en yüksekkontrol çeşidi Gediz F1'de, Kırkağaç kavunlarında ise yine kontrol çeşidi Şükrübey F1'de tespit edilmiştir.Galia kavunlarında SÇKM en yüksek Çıtırex F1 çeşidinde ölçülürken, Kırkağaç kavunlarında ise en yüksek SÇKM Brawos F1 çeşidinde belirlenmiştir.